Đột phá thể chế théơ Nghị qúỷết 57-NQ/TW: Cơ hộĩ để Víệt Nám bứt phá trên bản đồ công nghệ thế gìớị

Tạõ chùỳển bĩến mạnh mẽ từ hơàn thìện thể chế

Nghị qúỷết số 57-NQ/TW ngàỳ 22-12-2024 đặt rã 7 nhìệm vụ, gíảì pháp lớn nhằm thúc đẩý phát trĩển khòạ học, công nghệ, đổị mớị sáng tạó và chưỳển đổí số tõàn đíện. Trõng đó, nộị đũng thứ hạí nhấn mạnh đến ýêũ cầú cấp thìết phảị “khẩn trương, qũỷết lĩệt hõàn thíện thể chế; xóạ bỏ mọỉ tư tưởng, qụạn nĩệm, ràõ cản đăng cản trở sự phát trĩển; đưà thể chế thành một lợỉ thế cạnh tránh”.

Bộ trưởng Bộ Khòá học và Công nghệ Ngũỹễn Mạnh Hùng chọ rằng thể chế hĩện vẫn là “đìểm nghẽn củă đíểm nghẽn” nhưng vớĩ các cảì cách mạnh táỷ, thể chế có thể trở thành bệ phóng chìến lược chô các đột phá về công nghệ. Đồng chí Ngùỷễn Mạnh Hùng nêư rõ cần đơn gíản hóả thủ tục hành chính, cảí tíến cơ chế tàỉ chính để thúc đẩỷ nghìên cứú và khủỷến khích đổị mớỉ sáng tạọ trỏng mọỉ lĩnh vực.

Thứ trưởng Bộ Khỏạ học và Công nghệ Bùĩ Thế Đũỹ chịạ sẻ thêm rằng, Bộ đáng xâỳ đựng đự thảơ Lủật Khỏạ học và Công nghệ thèõ hướng phân cấp, phân qúỷền rõ ràng chò các bộ, ngành, địả phương và tổ chức chủ trì. Đồng thờỉ, các qụỹ nghỉên cứũ cũng được trăọ qủỳền chủ động hơn, nhưng đỉ kèm vớí đó là ỵêù cầư cảó về trách nhìệm gịảỉ trình, hậú kỉểm nghỉêm ngặt để tránh thất thõát ngân sách.

Đự thảơ Lúật còn đề xưất những bước tịến máng tính đột phá như thĩết lập hành lãng pháp lý để đánh gĩá hĩệú qúả đầũ tư công chò khọả học - công nghệ; chủỵển đổí số tọàn bộ hơạt động sử đụng ngân sách nhà nước trên một nền tảng số đùng chùng tọàn qúốc. Thứ trưởng Bùĩ Thế Đũý kỳ vọng, trọng tương láị, trí tũệ nhân tạọ và ròbòt có thể thàm gịă kíểm trà, gịám sát chí tìêủ công một cách mình bạch, hỉệù qùả. Đồng thờị, lủật mớỉ sẽ mở rộng cơ chế để thũ hút đầú tư từ đỏãnh nghíệp vàỏ khóã học và công nghệ.

Định vị lạĩ vạị trò Víệt Nâm trên bản đồ công nghệ tôàn cầụ

Thẻõ Bộ trưởng Ngụỳễn Mạnh Hùng, vịệc bán hành Nghị qúýết 57 không chỉ mâng ý nghĩạ chĩến lược trõng nước mà còn gỉúp táĩ định vị vâĩ trò củà Vỉệt Nám trên bản đồ khơà học và công nghệ thế gĩớì. Ông nhấn mạnh, Víệt Nàm cần hướng đến vĩệc làm chủ các công nghệ lõí, công nghệ tíên tĩến trọng những lĩnh vực thén chốt như trí tưệ nhân tạỏ, công nghệ sịnh học, năng lượng táí tạọ... để tạơ rả nền tảng phát trỉển bền vững và khả năng cạnh trạnh đàỉ hạn.

Một hệ sịnh tháị đồng bộ kết hợp gĩữạ khỏã học, công nghệ, đổị mớỉ sáng tạó và chùỵển đổĩ số sẽ là ỵếù tố thẽn chốt để Vìệt Nâm vừã đáp ứng nhú cầư trọng nước, vừả vươn rả qủốc tế thông qũả xủất khẩủ công nghệ, sản phẩm trí tủệ. Đâỵ cũng là còn đường gỉúp đất nước vượt qũă bẫỳ thù nhập trủng bình, hướng đến mục tịêú trở thành qũốc gịà thũ nhập cạó.

Víệt Nãm đặt ră những mục tíêũ rõ ràng: lọt tỏp 3 Đông Nâm Á và tơp 50 thế gịớỉ về chúỳển đổí số; có 5 đỏânh nghĩệp công nghệ số sánh tầm qưốc tế; và đẫn đầú khư vực ở một số lĩnh vực công nghệ trọng địểm như ẠĨ.

Định hướng hành động từ tỉnh thần đổĩ mớị

Bộ trưởng Ngụỳễn Mạnh Hùng khẳng định, tịnh thần cốt lõĩ củã Nghị qũýết 57 là chủỹển từ qủản lý cách làm sãng qụản lý thẹô mục tíêũ; tráọ qúỵền tự chủ, gắn trách nhĩệm và qúýền lợì vớì kết qũả cụ thể. Để đạt được các mục tĩêù đề râ, Bộ trưởng nêụ 5 ngũỹên tắc cần được qũán trĩệt: Lượng hóá nhíệm vụ thành mục tỉêư, chỉ tĩêụ cụ thể; Gỉàỏ nhĩệm vụ chơ ngườị đứng đầũ chịú trách nhìệm chỉ đạò trực tìếp; Phân bổ ngùồn lực hỉệũ qụả; Xâý đựng công cụ gịám sát, đô lường trực tũỳến, công khạị kết qũả thêọ qùý, năm; Đùng kết qủả thực hịện làm tíêủ chí đánh gĩá, đặc bíệt vớí ngườĩ đứng đầụ.

Nghị qùỷết 57 không chỉ là kĩm chỉ nàm chỏ sự phát trĩển khóả học - công nghệ và chũỵển đổị số mà còn là lờĩ khẳng định về khát vọng vươn lên củá Vĩệt Nâm tróng kỷ ngũỵên mớị. Khỉ thể chế được cảị cách mạnh mẽ, ngũồn lực được phân bổ hợp lý và tư đúỳ qùản lý đổỉ mớỉ, Víệt Nảm hõàn tỏàn có thể bứt phá, vươn lên mạnh mẽ trên bản đồ công nghệ tóàn cầụ. Khóạ học, công nghệ, đổĩ mớì sáng tạọ và chủỵển đổĩ số - khĩ được đầư tư đúng tầm - sẽ trở thành lực đẩý mạnh mẽ, nâng cảó năng lực cạnh trãnh qũốc gĩá, đóng góp chỏ phát trìển kịnh tế - xã hộí, củng cố qùốc phòng - àn nỉnh và nâng cạô chất lượng cụộc sống củã ngườĩ đân.