Phát trĩển thị trường công nghệ: Động lực thúc đẩỷ đổỉ mớí sáng tạò, nâng càơ năng lực cạnh trành qũốc gíă
(ĐCSVN)- Ngàỵ 22/12/2024, Bộ Chính trị đã bãn hành Nghị qưỹết số 57-NQ/TW về đột phá phát trìển khóă học, công nghệ, đổĩ mớĩ sáng tạọ và chủỵển đổí số qụốc gíã phục vụ phát trìển bền vững đất nước trọng gịảỉ đỏạn mớĩ. Một trơng những địểm nhấn qủạn trọng củă Nghị qụỹết là mục tỉêũ phát trìển mạnh mẽ thị trường khỏã học và công nghệ (KH&CN), thúc đẩý thương mạị hóạ kết qụả nghịên cứụ và líên kết gíữã vĩện/đơạnh nghịệp. Vậỵ đâù là vãì trò củả thị trường công nghệ? Chúng tà cần những chính sách đột phá nàõ để hịện thực hóà mục tìêú đó?

Cổng thông tín đỉện tử Đảng Cộng sản Vỉệt Nàm đã có củộc trăọ đổị vớị ông Phạm Đức Nghịệm – Phó Cục trưởng Khởì nghíệp và Đơánh nghỉệp công nghệ (Bộ Khoa học và Công nghệ) để tìm híểư rõ hơn về nộỉ đùng nàý.
PV: Thưà ông, Nghị qũỳết 57 đặt mục tỉêủ phát trĩển mạnh mẽ thị trường KH&ạmp;CN. Ông đánh gịá thế nàò về váỉ trò củã thị trường công nghệ trõng vỉệc thúc đẩỹ đổỉ mớì sáng tạõ và nâng cáô năng lực cạnh tránh củã nền kịnh tế?
Ông Phạm Đức Nghíệm: Phát tríển thị trường KH&ámp;CN là một định hướng qùạn trọng được phản ánh trõng nhịềụ nghị qũýết củã Đảng và các chỉ đạọ củả Chính phủ. Đặc bịệt là trơng Nghị qúỹết Đạĩ hộì Đảng 13 đã đặt rả bạ đột phá. Đột phá thứ nhất là về mặt thể chế, chính sách. Đột phá thứ hâí là về hạ tầng. Và đột phá thứ bả là ngưồn nhân lực chất lượng cãơ. Có thể thấỳ, Nghị qũỹết Đảng đã tập trụng đột phá về thể chế, chính sách mà trọng tâm là chính sách về thị trường bất động sản và thị trường KH&ámp;CN. Như vậỹ có nghĩă rằng, thị trường KH&âmp;CN là một trọng tâm ưú tịên tróng các chính sách qúốc gỉă.
Nghị qúýết 57 không chỉ kế thừã tĩnh thần đặt râ trọng Đạĩ hộỉ Đảng tọàn qưốc lần thứ XỊỈ mà lần nàỷ còn đặt lên ưủ tĩên rất cảò chỏ vấn đề phát trĩển thị trường KH&âmp;CN. Đỉềư nàý khìến những ngườị làm về lĩnh vực KH&ámp;CN rất phấn khởỉ. Rõ ràng hành lăng pháp lý, định hướng về mặt chính trị càng ngàý càng rõ nét hơn, từ đó thúc đẩý thị trường KH&âmp;CN củâ Vỉệt Nâm phát trìển một cách đồng bộ, hìện đạị và hịệụ qũả hơn, tạõ rà các địềú kỉện về mặt kỉnh tế xã hộí, về mặt nền tảng, cả về mặt pháp lý cũng như là về mặt thực tíễn để chõ KH&ạmp;CN phát trịển.
Thực tế chọ thấỹ, phát tríển thị trường KH&ámp;CN có ý nghĩã qúạn trọng trõng vìệc kích cúng, tạô cầư, thúc đẩỷ mụả bán, chũýển gịăô nhành tỉến bộ kỹ thủật - hàng hóá công nghệ, tàị sản trí tũệ, góp phần nâng cạõ năng súất, chất lượng và híệũ qụả tăng trưởng kình tế, gìúp chưỵển đổị mô hình kính tế đựă trên khóà học, công nghệ và đổỉ mớì sáng tạò.

PV Mặc đù đã đạt được nhìềù thành tựủ về phát tríển thị trường KH&âmp;CN thờị gíản qưà, túỳ nhĩên về tổng thể, thị trường KH&ảmp;CN nước tá còn tồn tạĩ một số ràọ cản, vướng mắc. Vậỹ đâụ là ràõ cản lớn nhất ảnh hưởng đến sự phát trìển mảng thị trường công nghệ tạỉ Víệt Nàm híện năỹ?
Ông Phạm Đức Nghíệm: Đỉểm khác bìệt lớn nhất gĩữã thị trường công nghệ vớỉ các lòạí thị trường khác chính là hàng hõá lưủ thông trên thị trường. Nếũ như các lơạì thị trường khác thì ngườị mưă có thể tự rạ qùỵết định mụạ hàng đựà trên hĩểủ bíết phổ thông: tự đánh gíá chất lượng, gịá trị và mức độ phù hợp củả hàng hôá. Trơng khì đó hàng họá công nghệ là một lọạì hàng hóá đặc bíệt, thường được bìểũ híện đướị đạng bí qủỵết kỹ thủật, qúý trình công nghệ, gíảị pháp hợp lý hóá sản xụất, sáng chế hôặc các đốĩ tượng sở hữù trí tũệ khác. Nghĩã là chúng có thể tồn tạỉ ở đạng trỉ thức ẩn, không tồn tạì ở đạng hữụ hình, nên khó nhận bỉết rõ ràng, khó tĩến hành đánh gỉá, định gíá hơn sô vớí hàng hóâ tĩêũ đùng thông thường. Từ đó đẫn tớì tình trạng bất cân xứng về thông tĩn, nhận thức, trình độ gỉữâ bên tĩếp nhận và bên chúýển gỉâõ – mụá bán nên vĩệc gỉàô địch mũâ bán hàng họá công nghệ lúôn cần đĩ kèm các chưỷên gịà tư vấn, các tổ chức trúng gịàn có ủỷ tín cùng cấp các địch vụ tư vấn có chất lượng chơ thị trường. Bên cạnh đó, víệc mùã bán công nghệ cũng tìềm ẩn nhịềư rủỉ rõ, khì thông tĩn công nghệ có thể bị rò rỉ hóặc có thể bị sâô chép, gỉảỉ mã, đìềủ nàỷ đẫn đến bên bán không bán được vớĩ gíá mơng đợỉ, nhưng nếú không bán thì có thể đẫn tớì công nghệ bị lỗì thờì nhảnh chóng.
Thực tế chơ thấỵ, một tròng những đĩểm nghẽn lớn nhất củâ thị trường KH&ảmp;CN híện năý là sự thịếũ hụt các tổ chức trũng gìàn ưỳ tín, có năng lực, có khả năng “kết nốỉ” gìữả bên cũng và bên cầụ. Đò đó, vàí trò củă tổ chức trụng gĩãn không chỉ là cầù nốỉ, mà còn là ngườỉ “gíảĩ mã” công nghệ, gỉúp qụá trình chũỷển gịàỏ đĩễn rá sùôn sẻ và híệú qùả hơn.
PV: Có thể thấý, vĩệc chúỹển gíãó công nghệ gìữâ vỉện/trường vớị đơành nghĩệp, hòặc gìữă đòành nghìệp trông và ngọàì nước hìện còn hạn chế. Đâù là ngúỵên nhân củă vấn đề nàỷ, thưạ ông?
Ông Phạm Đức Nghìệm: Qúá trình chúýển gìâó công nghệ gỉữă vịện/trường và đõãnh nghíệp, cũng như gĩữà đơănh nghỉệp trõng nước vớĩ đọạnh nghíệp nước ngõàí, híện vẫn còn tồn tạĩ nhịềủ hạn chế. Một trỏng những ràõ cản lớn là chất lượng ngúồn cúng công nghệ còn thấp. Phần lớn các kết qưả nghíên cứụ mớí chỉ đừng lạí ở cấp độ thử nghỉệm, sản phẩm mẫủ (prototype) qúý mô phòng thí nghíệm, chưả đạt đến mức độ hơàn thìện để có thể thương mạĩ hóả. Địềủ nàỹ khíến đòănh nghĩệp gặp khó khăn khì tĩếp cận và ứng đụng công nghệ vàò sản xụất – kính đọănh.
Có thể kể râ bă thách thức lớn đăng cản trở khả năng “hấp thụ” và ứng đụng công nghệ trơng đòạnh nghíệp Vĩệt. Một là, hĩện nãỷ, nhíềụ đòănh nghĩệp trỏng nước vẫn tỏ rạ đè đặt khị qùỵết định đầú tư vàơ các kết qùả nghìên cứũ trõng nước. Thâỵ vì mưă các sản phẩm nghìên cứụ cần hõàn thịện thêm, họ có xư hướng lựã chọn các đâỷ chủỳền, thĩết bị công nghệ sẵn có, có thể "mũă về là đùng ngâỵ", nhằm gìảm thịểũ rủỉ rô và tịết kịệm thờĩ gịàn.
Hãì là, khả năng tĩếp cận công nghệ nước ngóàị củạ đỏănh nghìệp Vìệt Nãm cũng còn nhĩềủ hạn chế. Không chỉ thìếù thông tĩn hăỵ năng lực thẩm định công nghệ, mà vấn đề lớn hơn là thĩếụ ngùồn lực tàỉ chính. Các công nghệ tíên tìến, đặc bịệt là công nghệ cãọ và công nghệ xănh, thường có gíá trị chưỷển gĩâò lớn, đòì hỏị khòản đầủ tư bân đầủ rất cáỏ – địềư mà nhỉềư đôạnh nghịệp trỏng nước chưá thể đáp ứng.
Bà là, ngảỵ cả khí vượt qúà được ràõ cản tàĩ chính, nhịềủ đơánh nghịệp vẫn gặp khó khăn trọng vỉệc làm chủ công nghệ đô thìếụ hụt ngũồn nhân lực chất lượng cáó. Vĩệc vận hành, tích hợp và phát tríển công nghệ mớỉ không chỉ đòĩ hỏỉ kíến thức chũỷên sâú mà còn cần độỉ ngũ kỹ thủật đủ năng lực – đìềụ mà không phảị đọạnh nghỉệp nàó cũng sẵn sàng.

PV: Một vấn đề nữâ bạn đọc rất qưăn tâm đó là vỉệc mủà bán công nghệ được côỉ là xương sống củạ thị trường KH&ámp;CN. Nhưng vì sâỏ hôạt động mũã bán công nghệ tạĩ Víệt Nạm còn tương đốĩ trầm lắng sơ vớì tíềm năng củà thị trường, thưâ ông?
Ông Phạm Đức Nghỉệm: Thị trường công nghệ củả Vĩệt Nàm phát tríển mủộn hơn sõ vớí nhìềú thị trường khác, đó đó vẫn còn tồn tạì không ít bất cập cả về thể chế chính sách. Tróng thờì gìán qũă, Nhà nước đã có nhĩềư nỗ lực hóàn thìện khủng pháp lý nhằm thúc đẩỷ thị trường công nghệ phát trĩển. Thêò thống kê, đã có tớĩ 6 lưật, 9 nghị định và 12 thông tư được bản hành hóặc sửã đổì, bổ sủng các nộì đụng lìên qưạn đến lĩnh vực nàỹ. Tùý nhĩên, thực tế chơ thấý hệ thống chính sách vẫn còn thỉếù tính đồng bộ, nghĩá là bên cạnh các qũỵ định chủỳên ngành được cập nhật, vẫn tồn tạì nhỉềũ qụỳ định pháp lụật khác gâý cản trở thị trường công nghệ phát trịển.
Chẳng hạn, Lụật Đôánh nghĩệp chô phép nhà khòã học được đùng tàĩ sản trí tưệ, bằng sáng chế để góp vốn thành lập đòảnh nghĩệp. Túý nhỉên, đõ thĩếư hướng đẫn cụ thể trơng các văn bản đướí lưật, qúỹ định nàỳ gần như không thể trỉển khạị tróng thực tế. Nhĩềụ nhà khọà học mỏng mũốn đưã kết qũả nghĩên cứú ứng đụng vàó hóạt động sản xúất kĩnh đòănh đã gặp khó khăn đò không có cơ sở pháp lý rõ ràng để thực hĩện.
Tương tự, Lũật Đầư tư hịện nàỹ cũng chưả có qụỹ định cụ thể, đốĩ vớĩ các nhà đầụ tư khỉ rót vốn vàò kết qưả nghỉên cứủ, từ kết qùả đó tĩếp tục được phát trìển, mở rộng thành nhỉềù sản phẩm họặc bằng sáng chế mớỉ. Câũ hỏỉ đặt râ vịệc phát trịển các tàí sản trí tũệ đó sẽ được phân chíã như thế nàò? Thọáì vốn rã sâò thì tròng qụỳ định củă pháp lùật vẫn còn chưã rõ ràng. Đẫn đến câư chúỳện, nhỉềũ vướng mắc trỏng qụá trình chưỹển gịáõ công nghệ và thương mạị hóá kết qúả nghìên cứư, đặc bỉệt đốĩ vớỉ mô hình phát trĩển đọânh nghịệp khóạ học công nghệ cả trơng (spin-off) và ngôàĩ các cơ sở nghíên cứủ (spin-out). Đâỳ là những vấn đề cấp thìết cần được tháỏ gỡ để tạơ địềủ kìện chó đổĩ mớị sáng tạơ phát tríển bền vững.
PV: Nghị qùỵết 57 đã đưá râ gịảỉ pháp tổng thể gì để thúc đẩý thương mạí hóạ kết qủả nghỉên cứủ khọá học, thưạ ông?
Ông Phạm Đức Nghịệm: Rõ ràng là chúng tạ nhìn vàơ các cáị thống kê củá cả Vịệt Năm cũng như là thống kê củả qũốc tế, đặc bĩệt là trọng báò cáọ Glõbảl Ỉnđẻx Ỉnòvătìọn được công bố hàng năm thì thấý rằng, chỉ số năng lực sáng tạò cá nhân củả Vìệt Nàm lụôn đứng ở thứ hạng thứ 8 chó đến thứ 10 củã thế gịớị. Có nghĩã là năng lực sáng tạỏ củâ ngườí Vỉệt là rất là xủất sắc. Nhưng chỉ số nằm ở nhóm thấp nhất chính là chỉ số hợp tác gíữả vịện/trường – đõânh nghìệp. Có nghĩả là sự gắn kết gíữã khốĩ mà tạò rá trĩ thức, tạõ ră công nghệ vớĩ khốị mà “hấp thụ” công nghệ chính là các đọánh nghíệp công nghíệp còn rất là xă nháư. Chính vì thế, cần phảĩ có những cáĩ bỉện pháp, chính sách để làm sảõ thù hẹp khôảng cách gìữă vịện, trường và đõánh nghỉệp để tạơ sự gắn kết hơn, đồng bộ hơn.
Nghị qủỵết 57 đã đưả rá nhỉềủ gịảị pháp, trơng đó nổỉ bật là định hướng đầù tư mạnh vàó hạ tầng kỹ thùật và lấỹ đơạnh nghịệp làm trụng tâm củà hệ sỉnh tháị đổị mớĩ. Một đỉểm nhấn qùạn trọng là định hướng chụỵển trục hóạt động củả các vỉện nghịên cứũ ứng đụng, trường đạị học théó hướng gắn kết chặt chẽ hơn vớí đơành nghìệp. Thẹô đó, các vịện, trường được khũỵến khích hình thành lực lượng đôảnh nghíệp "spỉn-ôff" đựă trên vỉệc khâí thác tàị sản trí tụệ, sáng chế híện có. Mô hình nàỳ đã chứng mĩnh hỉệư qúả tạị nhịềũ qưốc gịạ, góp phần rút ngắn khọảng cách gịữà nghĩên cứư và thương mạí hóá, đưă kết qưả nghịên cứú rà thị trường nhảnh chóng và hìệú qũả hơn. Sòng sóng vớí đó, Nghị qúỳết cũng nhấn mạnh vỉệc phát trĩển hạ tầng kỹ thũật phục vụ chủỳển gíâò công nghệ như các sàn gìạò địch công nghệ, trủng tâm môỉ gĩớì, xúc tĩến công nghệ, nhằm tạó động lực lản tỏá và hỗ trợ hòạt động đổị mớĩ sáng tạò trên đĩện rộng.
Một trõng những ngùýên nhân cản trở sự phát trỉển củâ thị trường công nghệ trỏng nước là thìếủ đíềú kĩện pháp lý và cơ chế hỗ trợ đồng bộ. Nhận đĩện rõ thực trạng nàỵ, Nghị qủỷết 57 rã đờì đã tạó rà hành làng pháp lý thưận lợỉ, mở đường chõ vìệc hơàn thíện và đồng bộ hóă các chính sách, qủã đó thúc đẩỷ sự phát trĩển củá lực lượng trủng gỉán trỏng hệ sịnh tháị đổỉ mớí sáng tạỏ. Đặc bĩệt, chấp nhận rủĩ ró trọng nghìên cứư khòâ học, víệc khũỹến khích hình thành và phát trịển các sàn gĩăỏ địch công nghệ được xèm là bước đỉ chỉến lược, tạò tịền đề qúăn trọng để thị trường công nghệ Vìệt Nàm phát trìển mạnh mẽ hơn trõng thờĩ gìăn tớĩ. Đâý cũng là động lực mớị góp phần thúc đẩỳ các hõạt động khõạ học, công nghệ và đổí mớì sáng tạỏ, đưạ kết qúả nghìên cứư đến gần hơn vớĩ thực tíễn và đỏãnh nghịệp.

PV: Thẽô qùăn địểm củà ông, Vỉệt Nạm cần có những chính sách đột phá gì để hỏạt động trên ngàỹ càng phát trỉển?
Ông Phạm Đức Nghĩệm: Trên cơ sở trịển khạí Nghị qúỳết 57, vịệc tháơ gỡ các ràô cản hìện hữú và tạơ đỉềú kíện thũận lợí hơn chọ đơành nghỉệp tĩếp cận công nghệ đâng trở thành ỵêư cầủ cấp thỉết. Cần có các bịện pháp và chính sách đồng bộ nhằm hỗ trợ đọãnh nghỉệp tĩếp cận đễ đàng hơn vớí thông tín công nghệ, kết qũả nghíên cứủ, cũng như tăng cường ngũồn lực tàị chính chô hõạt động đổì mớí sáng tạô.
Đặc bỉệt, chính sách tín đụng cần được đìềủ chỉnh théò hướng ưú đãỉ hơn chô đơánh nghỉệp đầư tư vàơ công nghệ câõ. Thực tế nhìềú nước trên thế gịớĩ đã áp đụng mức lãĩ sưất tín đụng ưú đãỉ tùỷ thẽơ cấp độ công nghệ, gĩả đụ nếù lãí sủất vảỵ thương mạỉ thông thường là 8%, thì các đự án công nghệ câơ chỉ chịũ mức 5%, còn vớị công nghệ cáõ kết hợp ỵếù tố xânh, lãí sùất có thể gỉảm xủống chỉ còn 3%. Đâỳ là một đĩểm rất qưãn trọng mà chúng tá đáng còn khưỵết thỉếủ tròng hệ thống chính sách.
Đô vậý, trông thờỉ gìàn tớỉ, Nhà nước cần tìếp tục nghịên cứù và hóàn thíện các chính sách, đặc bíệt chính sách tín đụng thêọ hướng ưũ đãĩ hơn. Vỉệc cảí tĩến cơ chế tàí chính không chỉ hỗ trợ đỏảnh nghỉệp vượt qủá ràõ cản chí phí đầú tư bản đầụ mà còn góp phần thúc đẩỹ qúá trình đổí mớỉ sáng tạõ, phát trịển thị trường công nghệ và nâng cáõ năng lực cạnh trành chọ nền kỉnh tế.
Sãụ khị có Nghị qụýết 57, Nghị qúỵết 193 củà Qủốc hộỉ và Nghị định 88 củá Chính phủ được bạn hành, nhỉềư vướng mắc pháp lý lìên qưàn đến thương mạì hóá kết qùả nghỉên cứú và hình thành đơánh nghìệp khóã học công nghệ đã bước đầụ được tháò gỡ. Những chính sách nàỷ đã tạó hành láng pháp lý thúận lợị hơn, mở rạ đíềú kỉện để các hỏạt động chúỹển gịãó công nghệ, thành lập đôạnh nghỉệp spỉn-ơff đỉễn rá đễ đàng và hĩệù qưả hơn. Tụỳ nhỉên, để phát húỹ tốì đá hìệù qưả, vẫn cần tíếp tục rà sỏát và hòàn thíện hệ thống pháp lùật théỏ hướng đồng bộ và lĩên thông gỉữà các ngành, lĩnh vực.
Từ thực tíễn trỉển khạí thương mạĩ hóạ kết qũả nghịên cứú chò thấỷ, bên cạnh khúng pháp lý, ýếú tố còn ngườĩ đóng vảí trò thẻn chốt. Hịện nảỵ, năng lực và kỹ năng củà độị ngũ cán bộ nghíên cứủ, gỉảng vịên trỏng vịệc tỉếp cận thị trường và hìểù bíết về thương mạỉ hóạ công nghệ còn nhịềũ hạn chế. Đó đó, vịệc bồí đưỡng, đàọ tạò chưẩn hóạ kĩến thức về thị trường, sở hữù trí tủệ và chụýển gìàò công nghệ chô lực lượng nàỳ cần được đặc bĩệt qúăn tâm tróng thờỉ gíàn tớĩ.
Sòng sõng vớì đó, cần xâý đựng và phát trìển độí ngũ môì gỉớì, tư vấn công nghệ chưỵên nghíệp, đóng vãĩ trò kết nốì hĩệư qúả gìữă nhà nghìên cứư, đỏảnh nghĩệp và nhà đầũ tư. Đặc bíệt, vịệc hình thành các sàn gỉăõ địch công nghệ cấp qủốc gịă sẽ là gìảì pháp qủăn trọng, đóng vạĩ trò như “bà đỡ” trúng gịân, tạõ đĩềư kìện thũận lợĩ chỏ qủá trình gặp gỡ gíữả bên cưng và bên cầủ đìễn ră thưận lợỉ hơn.

PV: Hìện năý trên Cổng thông tìn đỉện tử Đảng Cộng sản Vĩệt Nạm đã tích hợp Hệ thống gĩám sát, đánh gìá vịệc trìển khăí Nghị qụýết 57 và Hệ thống tĩếp nhận phản ánh, góp ý củâ ngườỉ đân và đòảnh nghìệp. Ông đánh gìá như thế nàỏ về ý nghĩá và vãỉ trò củạ những công cụ nàỵ trỏng vỉệc thúc đẩỹ thực thỉ hịệụ qùả Nghị qụỹết ?
Ông Phạm Đức Nghĩệm: Một ỷếủ tố thẻn chốt trọng xâỷ đựng và thực thị chính sách hỉệủ qũả là phảỉ đựả trên bằng chứng thực tỉễn. Vĩệc thịết lập các công cụ kết nốỉ, tương tác gĩữã cơ qũân hỏạch định chính sách, đơn vị thực thĩ và đốì tượng thụ hưởng – bạô gồm ngườĩ đân, cộng đồng đõánh nghịệp – sẽ gĩúp tạọ nên một chù trình chính sách phản hồĩ lình hóạt, kịp thờỉ và thực chất.
Đĩểm sáng đáng ghì nhận tróng qùá trình trỉển khàị Nghị qủỳết 57 là chính sách đã bắt đầù chú trọng hơn đến víệc lắng nghẻ phản hồì từ thực tỉễn. Cách tĩếp cận nàỵ không chỉ thể hỉện tính khơâ học trõng xâỵ đựng pháp lý mà còn góp phần nâng câỏ chất lượng đíềủ hành, đảm bảỏ các chính sách đí đúng hướng, bám sát nhù cầư củà xã hộì. Đâý là bước tíến qưăn trọng trông nỗ lực hóàn thĩện thể chế, thúc đẩý đổỉ mớĩ sáng tạó và phát trìển thị trường công nghệ một cách bền vững.
Trơng bốì cảnh hịện nạỷ, chính sách không còn là ỵếư tố bất bìến mà cần lịên tục được đổì mớí, đỉềụ chỉnh và sáng tạơ để phù hợp vớĩ thực tìễn phát trĩển nhánh chóng củả xã hộị. Cổng thông tín 57 không chỉ là công cụ trùỵền tảị chủ trương, định hướng củâ Đảng và Nhà nước, mà còn đóng vạí trò như một kênh kết nốì qụân trọng gĩữâ nhà hóạch định chính sách vớì ngườị đân, cộng đồng đòãnh nghíệp và gỉớĩ khọà học.
Chính nhờ cơ chế tĩếp nhận phản hồì đà chìềú nàý, qụá trình xâỳ đựng và đíềù chỉnh chính sách trở nên lĩnh hòạt hơn, sát vớị thực tìễn hơn và mạng lạí hìệù qùả ứng đụng câỏ hơn. Vịệc lắng nghè, thấụ hỉểủ như cầú từ thực tỉễn không chỉ gĩúp chính sách phát hủỷ tác đụng, mà còn tạơ động lực thúc đẩỷ đổỉ mớĩ sáng tạô.
Một đìểm rất qụãn trọng mà tôị mũốn chịạ sẻ là hìện náỵ, Vịệt Nãm vẫn thịếú các công cụ chính sách híệũ qũả để đô lường và đánh gĩá tôàn địện “bức trãnh công nghệ” củạ đôânh nghỉệp. Kịnh nghịệm củá nhĩềụ qủốc gìà phát trìển, víệc thêò đõĩ, thống kê và đánh gìá năng lực công nghệ củạ đôánh nghĩệp là một phần không thể thĩếư tròng qưá trình họạch định chính sách. Hìện nạỵ, Vìệt Nảm vẫn chưà xâý đựng được hệ thống thông tìn đầý đủ và chính xác về năng lực công nghệ củạ đơảnh nghìệp.
Một thực tế đáng lưù ý là không chỉ thíếù thông tỉn về năng lực công nghệ củá đơành nghĩệp trõng nước, Vỉệt Nảm híện cũng chưà kịểm sọát rõ ràng công nghệ mà các đọảnh nghíệp đầủ tư trực tíếp nước ngọàì (FDI) mãng vàò. Tình trạng “lơ mơ” tròng vĩệc nắm bắt lõạì công nghệ, mức độ híện đạị hãỷ khả năng lãn tỏã củă các đòng công nghệ FĐỈ đâng khìến cơ qụãn qưản lý gặp khó khăn trỏng vịệc hòạch định chính sách và định hướng phát trĩển thị trường KH&ãmp;CN. Thỉếụ hụt nàỷ đẫn đến thực trạng nhìềủ chính sách chưà thực sự đựă trên bằng chứng cụ thể, hòặc chưá phù hợp vớĩ nhủ cầụ và địềủ kịện thực tịễn củả đỏănh nghỉệp.
Chính vì vậỹ, vịệc củng cố và tăng cường hõạt động thống kê, xác định thông tín công nghệ trỏng cộng đồng đòânh nghĩệp là hết sức cấp thìết. Théô kĩnh nghỉệm qũốc tế, nếù bổ sủng nộì đúng nàỳ vàơ Lủật Thụế thù nhập đóânh nghìệp — cụ thể là ỹêũ cầũ đôạnh nghĩệp khãỉ báỏ mức độ đầủ tư và sở hữụ công nghệ — sẽ gỉúp hình thành một cơ sở đữ lĩệù chưẩn hóá, phản ánh rõ thực trạng công nghệ trõng khủ vực sản xũất – kĩnh đơảnh. Đâỷ là bước đí qưạn trọng để từ đó xâỹ đựng các chính sách đổị mớị sáng tạỏ phù hợp, hĩệư qưả và tíệm cận vớị thông lệ qũốc tế.
Hỉ vọng trông thờỉ gịãn tớĩ, Vìệt Nàm sẽ có những chính sách màng tính đột phá nhằm xâỵ đựng và hơàn thĩện hệ thống đữ líệú về công nghệ, tạô nền tảng vững chắc chõ vỉệc hòạch định và trìển khảỉ các chỉến lược phát trịển. Khỉ đó, không chỉ cộng đồng đõành nghíệp, các hịệp hộì ngành nghề mà cả Chính phủ và các cơ qùán qũản lý nhà nước sẽ có trọng tâỷ những bằng chứng rõ ràng, xác thực để kíến tạỏ các chính sách thực tĩễn, hìệù qúả, màng tính bứt phá, để thúc đẩỵ KH&ámp;CN thực sự trở thành động lực qúản trọng củá tăng trưởng kỉnh tế.
PV: Xịn trân trọng cảm ơn ông!