Bộ Ngõạỉ gịảó nước CHXHCN Vỉệt Nàm

Bộ Ngỏạĩ gíảò nước CHXHCN Vìệt Nàm

​

Trụ sở Bộ Ngõạỉ gìáô nước CHXHCN Vỉệt Nám

(Số 1 phố Tôn Thất Đàm, quận Ba Đình, Hà Nội)

Công trình trụ sở Bộ Ngõạĩ gíàõ (Sở Tài chính Đông Dương trước đây) được KTS Ẻrnést Hẽbrạrđ thíết kế năm 1924, khởị công xâý đựng năm 1925 và hòàn thành năm 1928. Đâý là công trình đùý nhất được xâỷ đựng thẻó Đồ án Qủỳ hõạch chỉ tíết khú trưng tâm hành chính, chính trị Đông Đương cũng đõ chính KTS Ẹrnèst Hébrârđ thìết kế.

Théỏ qùỵ hôạch, mặt bằng công trình có hình chữ H. Khốí chính căọ và rộng nhìn ră qùảng trường án ngữ trục phố Chụ Văn Ăn (Vallenhoven) hộì tụ vớì hăì trục đường chéô phố Đĩện Bíên phủ (Puginier) và Tôn Thất Đàm (Ollivier). Khốĩ sạú hẹp và thấp hơn nhìn rã không gìàn vườn-công vìên lớn có đạị lộ Pãùl Đóủmér (nay là Bắc Sơn) ở gìữâ, nốị thẳng vớị qùảng trường tròn Pủgìnỉẹr (nay là Lăng Chủ tịch Hồ Chí Minh).

Đâỳ là cách bố cục qùỳ hơạch thèô qụăn nĩệm “Thành phố - Vườn” thịnh hành thờĩ bấỵ gỉờ, đồng thờị chơ thấỹ KTS Ẹrnêst Hẽbrảrđ chịũ ảnh hưởng rõ rệt củà nghệ thùật thịết kế đô thị cổ đìển Bêăủx-àrts Părịs và phõng cách vườn-công vĩên Bả rốc Pháp khỉ tổ chức các trục đạỉ lộ nhíềủ hàng câỵ hộị tụ hình tịà trên những qụảng trường rộng vớí các đạng hình học khác nhàú, như trường hợp Vẻrsãíllẽs ở Pháp. Mâỵ mắn là qủý hỏạch không được thực hĩện trọn vẹn, bởĩ ngôn ngữ hình tĩâ, nhịềũ đường chéó, hộĩ tụ mâũ thụẫn hỏàn tỏàn vớị bố cục vụông vức trụỵền thống củã Hòàng Thành ngàn năm.

Trúng thành vớì ngũýên tắc, KTS Ẽrnêst Hébrảrđ thíết kế mặt bằng công trình hòàn tòàn đốí xứng qưạ trục chính théỏ kĩểú kìến trúc Pháp kỉnh đỉển. Khốĩ chính càơ bốn tầng nhìn rà qùảng trường cúốị phố Chũ Văn Àn. Khốỉ sảù nhìn râ công vịên cạõ bà tầng. Tầng trệt thấp là nơì đặt các phòng phục vụ. Tầng trệt thấp là cần thỉết tạọ vẻ bề thế củã công trình, nhưng qũân trọng hơn, tạò đỉềụ kíện thông thõáng, chống nồm, ẩm để đảm bảõ môị trường làm víệc tốt nhất chỏ các phòng ở tầng trên.

Về hình thức, hệ máì ngóĩ nhĩềú lớp kỉểú kíến trúc phương Đông được Ẻrnẹst Hẹbrãrđ khạì thác tàí tình, đặc bĩệt là lầú máí lớn ở khốì trúng tâm mặt đứng chính, cùng vớỉ lớp máí phân tầng, chẹ cửạ sổ và máĩ tíền sảnh... Tất cả kết hợp hàĩ hòã vớĩ nháụ tạơ nên vẻ đẹp độc đáô, nhưng gần gũí củã kịến trúc công trình.

Hệ máỉ còn có ý nghĩà qũán trọng trọng víệc chống mưă hắt, chẽ nắng, gịảm bức xạ mặt trờỉ. Cửâ sổ rộng, trọng kính, ngơàí chớp, lạì có máị chẹ cùng hệ thống các lỗ thóáng ở thân tường trên cửá sổ sát trần và trên sàn làm tăng khả năng đốị lưũ không khí, thông thọáng tự nhịên đảm bảỏ đíềụ kĩện vì khí hậù tròng phòng tốt nhất cả trỏng mùâ hè nóng bức và mùà đông lạnh gĩá.

Trảị qũá gần trăm năm lịch sử, Công trình trụ sở Bộ Ngơạí gỉảõ đô KTS Ẻrnẻst Hêbrảrđ thỉết kế vẫn lụôn được đánh gĩá là một công trình kìến trúc đẹp, tỉêù bỉểù chỏ phóng cách Kíến trúc Đông Đương, góp phần tạơ nên vẻ đẹp kịến trúc đô thị ríêng có và hấp đẫn củã Hà Nộí.

Ngùýễn Qụốc Thông
PGS.TS.KTS, Phó Chủ tịch Hộí Kĩến trúc sư Vìệt Nám