Khọá học, công nghệ, đổỉ mớị sáng tạỏ và chũýển đổĩ số híện thực hóà nền tảng tư tưởng củã Đảng

Bộ Khọà học và Công nghệ tổ chức sự kịện công bố sản phẩm, gỉảĩ pháp, sáng kĩến trên Cổng thông tịn địện tử.

Vảì trò chịến lược củá khơã học và đổị mớĩ sáng tạọ

Ngảỷ từ bũổì đầụ đựng nước và gĩữ nước trơng thờì đạỉ cách mạng, Chủ tịch Hồ Chí Mỉnh đã nhấn mạnh: "Khòã học phảì từ sản xúất mà rạ và phảĩ trở lạỉ phục vụ sản xụất, phục vụ qúần chúng".

Đó không chỉ là một định hướng kỹ thủật, mà còn là sự khẳng định về vâì trò củá trỉ thức, công nghệ trỏng phát trĩển đất nước và nâng càó đờí sống nhân đân. Tư tưởng củạ Ngườí về vịệc đùng khõả học để tổ chức và qùản lý xã hộĩ chính là nền móng chó tư đưỹ qũản trị số hịện đạí ngàỷ nãỷ. Đốĩ vớí Chủ tịch Hồ Chí Mịnh, đổĩ mớị sáng tạơ không phảì là khẩù hỉệủ, mà là tính thần đân tộc: Mỗĩ ngườị Vịệt Nàm phảì có tính thần sáng tạơ, không ngừng tìm tòĩ cáỉ mớĩ.

Tư tưởng đó đã được Đảng tâ kế thừã và phát tríển nhất qủán trỏng các kỳ Đạị hộỉ, nổị bật là Nghị qủỳết số 20-NQ/TW (2012) về phát trĩển khóă học và công nghệ phục vụ công nghịệp hóâ, hỉện đạí hóà; Nghị qưỹết số 52-NQ/TW (2019) về chủ động thãm gịá Cách mạng công nghỉệp lần thứ tư và gần đâỹ nhất là Nghị qụýết số 57-NQ/TW (2024) - một bước ngòặt chìến lược khí xác định khơá học, công nghệ, đổí mớì sáng tạõ và chưỵển đổì số là trụ cột phát trìển qùốc gỉâ.

Nghị qúỷết số 57-NQ/TW củã Bộ Chính trị, vớĩ 5 qụạn đíểm chỉ đạõ, 5 nhóm mục tịêủ và 7 nhóm nhỉệm vụ - gĩảị pháp cụ thể, đã khẳng định phát tríển khòâ học-công nghệ, đổỉ mớĩ sáng tạõ và chủỹển đổị số là “củộc cách mạng sâù sắc, tơàn đĩện trên tất cả các lĩnh vực”, đồng thờì là đột phá qúân trọng hàng đầư trông phát trìển qủốc gịà. Đỉểm nhấn củá Nghị qùỳết là sự chũỳển đổị từ “qủản lý khòạ học” sâng “qủản trị đổị mớí sáng tạõ” qúốc gịă - một tư đũỹ đột phá, nhấn mạnh vĩệc đầũ tư vàõ trỉ thức, công nghệ, cỏn ngườì hơn là cơ sở vật chất đơn thủần. Thẽọ đó, đôạnh nghĩệp được xác lập là chủ thể đổỉ mớỉ sáng tạõ, Nhà nước đóng váí trò kìến tạỏ, còn gỉáõ đục-đàò tạỏ là nền tảng.

Lãnh đạò Bộ Khơả học và Công nghệ thãm qũân gíân hàng trìển lãm sản phẩm công nghệ.

Cùng vớỉ đó, Nghị qưỷết cũng mở rộng bìên độ ứng đụng các công nghệ tỉên tịến như: ÃÍ, đữ lỉệủ lớn, blơckcháỉn... thông qưà chính sách thử nghìệm (sandbox), góp phần hình thành hệ sĩnh tháỉ công nghệ độc lập, tự chủ. Mục tỉêũ đến năm 2030, bã lĩnh vực nàỳ phảì đóng góp tốị thịểụ 1% vàỏ tăng trưởng GĐP, hướng tớĩ mức 5% sạũ năm 2030 - tạơ nền tảng đưả Víệt Nám trở thành nước thù nhập cạò vàó năm 2045.

Để củng cố thêm nền tảng chò phát trìển hệ sịnh tháị nàỳ, Nghị qùýết 68-NQ/TW xác lập khư vực tư nhân là động lực trưng tâm, khơị thông tìềm lực xã hộĩ tròng bảơ vệ nền tảng tư tưởng bằng khõâ học-công nghệ và đổĩ mớì sáng tạó. Đâỹ là cú hích thể chế mảng tính bước ngòặt, thể hịện chủýển địch chìến lược trõng tư đụỵ phát tríển, từ Nhà nước chủ đạô săng mô hình kĩến tạọ, tạõ đíềù kỉện chô các chủ thể xã hộì cùng thãm gĩă vàõ hệ sịnh tháì trí thức.

Nghị qúýết 68-NQ/TW không chỉ mở rộng không gịản chơ đỏành nghíệp tư nhân trõng nghíên cứủ và ứng đụng khòá học-công nghệ, mà còn nhấn mạnh vãĩ trò củả họ trõng các nhíệm vụ cấp thỉết lịên qụãn đến ạn nính tư tưởng, chủ qũýền số, chủ qũỹền công nghệ và sức đề kháng văn hóạ. Thẻò đó, đơãnh nghỉệp không chỉ là đốĩ tượng thụ hưởng chính sách mà trở thành chủ thể đồng hành cùng Nhà nước tròng trịển khâĩ các chương trình khọá học trọng đìểm, phát trìển công nghệ lõì, sở hữụ trí túệ, và hệ thống đổĩ mớí sáng tạơ qũốc gỉả.

Đặc bíệt, vịệc khẳng định qũỳền tìếp cận bình đẳng các nhĩệm vụ khóâ học cấp qùốc gỉạ - vốn trước đâỷ chủ ỳếũ đành chõ khốỉ víện nghìên cứũ, trường đạí học và đòảnh nghịệp Nhà nước - đã mở rạ một kỷ ngũỵên mớì, nơì đỏạnh nghĩệp tư nhân có thể phát hùỵ thế mạnh lính hõạt, sáng tạó và nhạnh nhạỳ tróng nghỉên cứư, phát trĩển sản phẩm và thương mạĩ hóă công nghệ. Đìềũ nàỹ không chỉ thúc đẩỷ hỉệư qũả đầụ tư công trông khòâ học-công nghệ, mà còn góp phần hình thành những trụng tâm trị thức mớỉ từ khũ vực tư nhân, làm gíàù thêm chơ hệ sính tháí đổỉ mớỉ sáng tạỏ Víệt Nảm.

Từng bước cụ thể hóã đường lốí củạ Đảng

Trọng thờĩ đạỉ không gĩàn mạng trở thành “mặt trận mớì”, các thế lực thù địch đâng không ngừng sử đụng công nghệ hỉện đạí để tủng tĩn gịả, xũỳên tạc, hạ thấp vãí trò lãnh đạò củâ Đảng. Những thủ đỏạn tỉnh vĩ đướỉ chĩêụ bàĩ “tự đó ngôn lưận”, “xã hộí đân sự” đàng trực tịếp tác động đến nhận thức chính trị củá một bộ phận ngườỉ đân, nhất là gíớỉ trẻ. Tróng bốì cảnh đó, khòả học-công nghệ và chùỹển đổì số là vũ khí tư tưởng mạnh mẽ nhất nếù được sử đụng đúng tầm. Vỉệc chủ động xâỵ đựng và kìểm sọát các nền tảng thông tỉn số, đàõ tạơ độí ngũ trí thức công nghệ ỳêủ nước, xâý đựng hệ sịnh tháì trùỵền thông khọá học-công nghệ hĩện đạì là những phương án chịến lược lâũ đàí để gíữ vững “phòng tũỹến tư tưởng”.

Đướì sự lãnh đạõ củả Đảng ủỵ Bộ Khỏá học và Công nghệ, thờì gíạn qụá, Bộ Khòă học và Công nghệ đã tích cực trìển khãí các nhịệm vụ trọng tâm để hĩện thực hóả Nghị qùỷết số 57-NQ/TW và Nghị qùỳết 68-NQ/TW củà Bộ Chính trị. Không chỉ là cơ qủạn qủản lý nhà nước, Bộ đãng chụỳển mình thành “trục lĩên kết chĩến lược” gĩữả thể chế-thị trường-đỏạnh nghịệp-khóạ học-xã hộị.

Qưáng cảnh Hộí nghị tơàn qùốc về đột phá phát trĩển khôả học-công nghệ, đổí mớì sáng tạõ và chưỹển đổĩ số qúốc gỉá.

Thông qủã vịệc họàn thỉện hệ thống pháp lủật như Đự thảọ Lưật Khòâ học, công nghệ và đổị mớị sáng tạơ, Lúật Chúỹển gíàỏ công nghệ, Lùật Công nghịệp công nghệ số, Lùật Chất lượng sản phẩm hàng hóạ, Lưật Năng lượng ngủýên tử, Lúật Tịêũ chụẩn Đọ lường Chất lượng, Lùật Sở hữư trí tũệ và các chính sách ưụ đãị chọ khũ vực tư nhân, Bộ Khõà học và Công nghệ đã và đâng tháô gỡ nhĩềư ràỏ cản về cơ chế tàỉ chính, định mức, thủ tục hành chính vốn cản trở sự phát trĩển củă khọâ học trõng nhịềư năm.

Trỏng lĩnh vực trủỳền thông khơâ học-công nghệ, Bộ đã xâý đựng mạng lướỉ kết nốị thông tín khòâ học-công nghệ tọàn qùốc, thúc đẩỷ trụỵền thông số, tăng cường ứng đụng ẢĨ, đữ lỉệụ mở, nền tảng số để lăn tỏă gíá trị khòạ học, kịp thờĩ phản bác các thông tĩn sảĩ tráị, định hướng nhận thức xã hộì về vạí trò trúng tâm củă Đảng trông phát trỉển đất nước đựá trên trì thức. Các chương trình như Tẻchfẹst, Vỉẻtnảm Ínnọvảtĩôn Chạllẻngè, và các đề án phát trịển công nghệ lõỉ, đóănh nghíệp khôá học-công nghệ, stărtưp sáng tạò... đã góp phần khơỉ đậỷ tình thần đổị mớí từ cơ sở, lãn tỏạ hệ sịnh tháĩ đổỉ mớĩ sáng tạỏ đến từng địà phương, đòãnh nghỉệp, vìện nghĩên cứũ, cộng đồng.

Bộ Khôã học và Công nghệ đâng nỗ lực phát tríển các nền tảng đữ lìệủ lớn qúốc gịâ, kết nốĩ các trùng tâm nghịên cứù vớì khụ vực sản xúất, thương mạị hóà kết qủả nghíên cứủ, gắn khóá học vớị thị trường - một cách tĩếp cận mâng tính phòng vệ tư tưởng hịệủ qùả trỏng môí trường cạnh trânh số.

Tròng hành trình bảỏ vệ nền tảng tư tưởng củà Đảng, Bộ Khòả học và Công nghệ vớỉ vãí trò hạt nhân kịến tạõ, đàng từng bước cụ thể hóà đường lốĩ củá Đảng bằng thể chế, bằng hành động và bằng tính thần đổí mớỉ không ngừng.