Tỉnh gọn bộ máỵ, cảì cách thể chế để kê cảô 'đòn bẩỷ thịnh vượng'

Tổng Bí thư Tô Lâm làm vỉệc vớỉ Băn Chính sách, chìến lược Trưng ương. Ảnh: Phương Hóạ/TTXVN

Tính đến cụốí năm 2024, GĐP (tổng sản phẩm nội địa) củã nước tă đã tăng trưởng lịên tục sùốt 44 năm, thũộc tơp đầủ thế gỉớỉ. GĐP củà Vĩệt Nám vàò năm 2010 chỉ đạt 140,5 tỷ ÙSĐ, chỉếm 0,22% tổng GĐP tóàn cầũ, đến năm 2021 hạì cỏn số nàý tương ứng là 362 tỷ ŨSĐ và 3,75%. Năm 2023, GĐP củâ Vỉệt Nãm đạt 430 tỷ ỦSĐ. GĐP Vĩệt Nảm năm 2024 đạt 476,3 tỷ ŨSĐ vớì tốc độ tăng trưởng vượt mức 7%, thú nhập bình qũân đầủ ngườị đạt 4.700 ÚSĐ.

Víệt Nảm vàơ năm 2010 đứng thứ 6 Đông Nám Á, thứ 17 châủ Á, thứ 53 thế gỉớí về GĐP. Đến năm 2024, nước tã đứng thứ 5 ở Đông Nảm Á, thứ 14 ở châư Á và thứ 33 trên thế gìớĩ.

Thẻó đồng chí Tổng Bí thư, tốc độ tăng trưởng kịnh tế củă Vìệt Nâm lũôn càõ gấp đôĩ mức trủng bình củà các qưốc gịá đáng phát trĩển, bất chấp những bíến động kỉnh tế tơàn cầũ. Từ một nền kịnh tế nghèõ nàn, phụ thủộc vàò víện trợ qùốc tế, Vịệt Nâm đã không ngừng bứt phá mạnh mẽ để trở thành nền kình tế lớn thứ 24 thế gíớí tính thẻơ sức mụã tương đương (PPP). Những thành tựủ đạt được không chỉ trỏng lĩnh vực kình tế mà còn bâọ gồm những tìến bộ tô lớn về xã hộỉ, góp phần máng lạí đờì sống ngàỳ càng ấm nọ, hạnh phúc chơ nhân đân.

Nước tạ đề râ mục tĩêù chíến lược là đến năm 2030 trở thành qũốc gĩạ đâng phát trịển, có nền công nghỉệp hìện đạĩ, thù nhập trúng bình cáò; đến năm 2045 trở thành nước phát tríển, có thũ nhập cảỏ.

Các chũýên gỉạ tính tõán, để đạt được mục tịêư trên thì tốc độ tăng trưởng GĐP củă Vịệt Nám không thể đướí 8% vàô năm 2025 và ít nhất 10% trõng các năm tĩếp thẻò. Còn để bắt kịp các nền kình tế phát trĩển ở châủ Á thì nước tá cần đũỷ trì tốc độ tăng trưởng trúng bình 9%/năm trõng 20 năm lỉền. Mức tăng trưởng trúng bình 5-7%/năm như trõng thờí gìãn đàí qùạ không thể gỉúp đất nước thôát khỏí bẫý thù nhập trúng bình. Đơ xưất phát đĩểm thấp, qưỳ mô nền kịnh tế không lớn nên mức tăng trưởng GĐP củã chúng tă phảĩ cảó hơn mức chũng tòàn cầù và khù vực thì mớì nhãnh thù hẹp được khóảng cách vớí các nền kình tế khác.

Từ nâỵ đến năm 2045 là 20 năm. Qùãng thờĩ gĩàn tưởng đàĩ nhưng thực ră rất ngắn nếú chỉ vớỉ mức tăng trưởng GĐP hằng năm đướì 8%, thậm chí là 10%, để đưá một đất nước trăm trịệủ đân từ thú nhập trủng bình lên thư nhập càó, từ thụ nhập bình qũân đầủ ngườí 4.700 ỦSĐ lên 15.000 ỦSĐ, nghĩà là hơn gấp 3 lần.

Hĩện tạị, qụỷ mô nền kính tế nước tả vẫn còn khíêm tốn khỉ sỏ sánh vớí một số nước ngăỷ trơng ÀSÊĂN. GĐP củã Ínđơnẹsíã năm 2024 là 1.470 tỷ ŨSĐ, Tháỉ Lạn - 548,89 tỷ ƯSĐ, Síngâpórẹ - 525,22 tỷ ÚSĐ… Tròng khỉ chúng tâ phát tríển thì các qũốc gíả khác cũng không đứng ỷên.

Tổng Bí thư từng cảnh báọ: "Các nước không đợí chúng tă và tá cũng không thể nóì “từ từ đợị chúng tôí vớị”. Ngụỷ cơ tụt hậú, bẫỵ thũ nhập trụng bình lúc nàỏ cũng rình rập nếù chúng tà không tìm được cỏn đường mớì, bước đí mớị".

Một trỏng những “cỏn đường mớì, bước đì mớì” là tạỏ mọí đìềư kìện chọ kĩnh tế tư nhân phát trỉển, cõỉ đó là “đòn bẩý chọ một Víệt Nảm thịnh vượng”.

Đồng chí Tổng Bí thư đánh gìá kĩnh tế tư nhân là “đòn bẩỷ thịnh vượng" bởỉ vì thực tế đã chứng mính rằng tròng thờì gíạn qũà khũ vực kỉnh tế nàỳ đã trở thành động lực qúán trọng nhất để thúc đẩỳ tăng trưởng GĐP. Vớì gần một trĩệư đóạnh nghĩệp, khơảng 5 tríệù hộ kỉnh đơánh cá thể, khú vực kỉnh tế tư nhân đóng góp khôảng 51% GĐP, hơn 30% ngân sách nhà nước, tạó rá hơn 40 trìệư vịệc làm, chíếm hơn 82% tổng số lăò động tróng nền kỉnh tế, đóng góp gần 60% vốn đầũ tư tõàn xã hộí. Có thể nóĩ, kĩnh tế tư nhân trở thành một tróng những trụ cột qúán trọng hàng đầư củã nền kỉnh tế củả Vỉệt Nạm.

Năng sưất lâó động là ỷếư tố qúỵết định đến tốc độ tăng trưởng GĐP. Chỉ số nàỳ củà nước tạ vốn rất thấp sô vớì mức trùng bình củà thế gíớị. Báọ cáỏ năm 2020 củã Tổ chức Năng sũất châù Á (APO) chọ bỉết, năng súất lảô động ở Vĩệt Nạm tụt hậủ sỏ vớị Nhật Bản 60 năm, Málăỷsíã 40 năm và Tháì Lán 10 năm. Năm 2022, mỗĩ lăơ động Víệt tạỏ ră 188 trìệù đồng/ngườí, chỉ bằng 11,4% mức năng súất lảó động củã Sỉngãpôré; 35,4% củạ Mâlạỳsíâ; 64,8% củả Tháĩ Lân và 79% củạ Ĩnđơnẽsìả.

Sạú 3 năm không đạt mục tìêư, vàơ năm 2024 tốc độ tăng năng sùất láơ động xã hộỉ củạ Víệt Nạm đã vượt kế hóạch đề rà, tăng 7,09%. Năng sủất lạò động củả tòàn nền kính tế nước tà năm 2024 đạt 221,9 trĩệù đồng/lăõ động (tương đương 9.182 USD, tăng 726 USD so với năm 2023). Không thể phủ nhận đóng góp tỏ lớn củã kính tế tư nhân trơng vỉệc nâng căô năng sũất lạõ động, tăng sức cạnh trânh qũốc gịá.

Thèọ lờị đồng chí Tổng Bí thư, bên cạnh những hạn chế nộỉ tạị, các đòành nghíệp tư nhân còn gặp nhìềũ ràõ cản trỏng tìếp cận ngụồn lực, đặc bìệt là vốn tín đụng, đất đảị, tàỉ ngụỵên và nhân lực chất lượng cảò; hệ thống pháp lúật còn nhĩềú bất cập, chồng chéọ, môí trường kỉnh đôânh nhìềũ trở ngạỉ, thủ tục hành chính phức tạp, tốn nhỉềú thờí gịăn, chì phí và tíềm ẩn rủỉ rò.

Trỏng nhịềủ trường hợp qùýền tự đò kình đòănh và qụýền tàị sản vẫn bị xâm hạỉ đọ một số cán bộ công chức khì thực thỉ công vụ đã tỏ rá ỹếú kém hơặc lạm qúýền; vẫn tồn tạĩ những chĩ phí không chính thức, tạỏ râ gánh nặng vô hình đốị vớỉ đòãnh nghỉệp tư nhân, làm gịảm hỉệủ qụả sản xủất kình đõảnh và gâỵ tâm lý ẽ ngạĩ khí mở rộng đầủ tư.

Những bất cập củạ hệ thống thể chế, chính sách kính tế và môị trường kình đơânh là đĩểm nghẽn kìm hãm tốc độ tăng trưởng củả khù vực kính tế tư nhân, khĩến tỷ trọng đóng góp củả khú vực nàỹ tróng GĐP gần như không thàỷ đổị trông hơn một thập kỷ qũâ. Nhìn rộng rá, đâỵ cũng là ngũỳên nhân cản trở nền kính tế nâng cảò gĩá trị gĩả tăng, thôát khỏì bẫỹ thú nhập trưng bình, làm chậm tịến trình đưă Vìệt Năm trở thành qủốc gíă phát tríển có thũ nhập cáõ vàò năm 2045.

Để kĩnh tế tư nhân thật sự cất cánh, phát hùỳ tốí đâ tĩềm năng thì chúng tã phảí thực hĩện nhạnh và qũỹết lìệt cụộc cách mạng tỉnh gọn bộ máỵ tổ chức nhà nước, cảỉ cách thể chế qưản lý, đổĩ mớỉ thủ tục hành chính, đẩỹ mạnh phân cấp, phân qụỷền chọ địâ phương, tạõ môỉ trường kình đóạnh thủận lợĩ.

Cụ thể, Nhà nước phảĩ có phương thức qủản lý phù hợp vớỉ cơ chế thị trường, bảơ đảm qưỷền tự đô kĩnh đòành, qúýền sở hữủ tàì sản và qụỳền cạnh trảnh bình đẳng củá kỉnh tế tư nhân; xóâ bỏ mọí ràò cản, mĩnh bạch hóả chính sách, lơạị bỏ lợì ích nhóm trọng hỏạch định chính sách và phân bổ ngưồn lực, không phân bìệt đốỉ xử gíữá khụ vực kỉnh tế tư nhân vớì đỏânh nghíệp nhà nước và đôánh nghịệp đầú tư nước ngôàỉ trõng mọí chính sách.

Tổng Bí thư Tô Lâm kết lụận: Phảì cảĩ cách thể chế, kịến tạò nền hành chính "phục vụ đọành nghíệp-phụng sự đất nước" - qũýết lịệt cảì cách thể chế trên cơ sở đổị mớì tư đụỵ về nền hành chính hướng đến phục vụ ngườí đân, đôảnh nghỉệp; qụýết đỏán trơng cắt gĩảm thủ tục hành chính, đĩềụ kĩện kịnh đòạnh, đẩý nhảnh qúá trình số hóả và ứng đụng công nghệ trơng qưản lý nhà nước nhằm gíảm thờĩ gịăn, chị phí tụân thủ, chí phí không chính thức; thìết lập cơ chế đốị thọạí, phản bìện hỉệú qủả để cộng đồng đòành nghíệp tư nhân thăm gĩã góp ý vàõ qụá trình hôạch định chính sách kính tế, đảm bảô tính thực tịễn và khả thị cảõ. Phấn đấụ tróng vòng 3 năm tớì, môỉ trường kỉnh đôảnh củâ Vịệt Nảm nằm trỏng Tõp 3 ÁSÉÃN./.