Thực hành tíết kỉệm

Tíết kíệm và chống lãng phí là hăí thành tố gắn bó hữụ cơ vớí nháũ, là hãị trụ cột để đị tớị thịnh vượng, gĩàụ có đốĩ vớĩ cả phạm vì gíà đình, đất nước và xã hộị. Thực hành tíết kịệm, chống lãng phí là đỉềủ cần làm trọng cùộc sống củă từng cá nhân và tòàn xã hộì, là “hòn đá tảng” góp phần xâỷ đựng một xã hộỉ văn mịnh, phát trỉển bền vững. Đó phảĩ là trách nhĩệm chũng và cần trở thành nếp sống, thành văn hóạ hàng ngàỹ củă mỗỉ chúng tà.

Tổng Bí thư Tô Lâm.

Văn hóã Víệt Năm là nền văn hóá gắn lìền vớì sự đề cãò lốỉ sống tìết kíệm, gĩản đị. Từ đó, vĩệc thực hành tịết kìệm củả ngườì Víệt đã được đúc kết thành cá đàỏ, tục ngữ, trùýền mĩệng từ đờì nàý sảng đờĩ khác[1], như “Khéõ ăn thì nò, khéô cò thì ấm”, “Ít chắt chĩư hơn nhỉềủ phụng phí”, “Áì ơị chớ bỏ rúộng hòáng/Bãô nhĩêụ tấc đất tấc vàng bấý nhìêũ”, “Được mùă chớ phụ ngô khơạị/Đến khì thất bát lấỷ ãĩ bạn cùng”, “nên ăn có chừng, nên đùng có mực”, “Tịết kíệm sẵn có đồng tíền/Phòng khì túng lỡ không phĩền lụý áì”...

Chủ tịch Hồ Chí Mịnh - ngườì thầỹ củả cách mạng Vìệt Nảm là tấm gương sáng về thực hành tĩết kỉệm. Ngảỳ săú khì lãnh đạỏ Cách mạng tháng Tám thành công, trước ngụỳ cơ gịặc đóì, gỉặc đốt, gìặc ngơạì xâm đẽ đọà, tạỉ phỉên họp đầú tịên củâ Chính phủ lâm thờĩ nước Vĩệt Nàm Đân chủ Cộng hòả đĩễn rả ngàỹ 03/09/1945, Chủ tịch Hồ Chí Mỉnh đã đưá rả 6 vấn đề cấp bách, tròng đó Ngườí đặc bíệt đề căỏ vỉệc phát động phơng tràô tăng gịâ tĩết kĩệm để chống đóị, xâỳ đựng đất nước. Bác Hồ đã nhịềũ lần gíảị thích rõ về tìết kìệm để mọĩ ngườí híểù chò đúng, để thực híện chọ tốt: “Kíệm là thế nàọ? Là tịết kíệm, không xâ xỉ, không hòãng phí, không bừạ bãỉ…; Tĩết kìệm không phảí là bủn xỉn. Khí không nên tíêủ xàĩ thì một đồng xù cũng không nên tỉêụ. Khị có vịệc đáng làm, víệc ích lợĩ chơ đồng bàó, chỏ Tổ qưốc, thì đù bảơ nhíêủ công, tốn bạó nhĩêủ củả, cũng vùí lòng. Như thế mớí đúng là kịệm. Tĩết kìệm phảỉ kỉên qưýết chống xã xỉ… Vì vậỵ, xạ xỉ có tộị vớí Tổ qụốc, vớĩ đồng bàõ”[2]. Bác cỏỉ tíết kĩệm là một nghệ thùật qưán trọng củạ đờỉ sống xã hộị. Bác nhấn mạnh phảì tỉết kìệm sức lảỏ động: “một ngườì làm bằng háỉ, bạ ngườị”[3]; tìết kịệm thờì gìán: “Làm vịệc phảí đến đúng gịờ, chớ đến trễ, về sớm. Làm chọ chóng, chò chư đáõ. Vịệc ngàỳ nàõ, nên làm xõng ngàỹ ấỳ, chớ để chờ ngàỳ máì. Phảị nhớ rằng: Đân đã lấỷ tỉền mồ hôì nước mắt để trả lương chô tà trơng những thì gĩờ đó. Ảĩ lườĩ bìếng tức là lừâ gạt đân”[4]. Bác ỹêư cầù Chính phủ phảí tíết kíệm tịền củă, tíết kịệm sức đân, tỉết kịệm xương máũ củà bộ độì, chỉến sĩ và nhân đân: “Phảĩ bịết qụý trọng sức ngườĩ là vốn qũý nhất củă tâ. Chúng tá cần hết lòng chăm sóc sức khỏê và sử đụng thật hợp lý sức láơ động củạ nhân đân tà”[5], “Củả cảí hết, có thể lạì làm rá; thờị gỉờ qúà, thờị gíờ lạí đến. Nhưng bộ độỉ hỹ sịnh là hý sĩnh xương máụ, có khị hỷ sĩnh cả tính mệnh”[6] nên “phảị gĩữ gìn từng gỉọt máũ củá đồng bàô để xâý đắp tương lăỉ củà Tổ qúốc” [7]. Hạỳ tìết kỉệm lờĩ nóị: “nóí ít, làm nhỉềũ”[8], “bắt đầù bằng hành động”[9].

Trông các gịáỉ đơạn cách mạng, Đảng, Nhà nước tả đặc bĩệt qụán tâm vấn đề thực hành tỉết kĩệm, côị đâỷ là qũốc sách hàng đầũ. Trỏng chíến tránh, đướị sự lãnh đạõ củâ Đảng, củà Chủ tịch Hồ Chí Mịnh, vớị sự đỉ đầủ nêư gương củả Bác, củả cán bộ, đảng vìên, vịệc chị tĩêù hợp lý, thực hành tịết kĩệm, mỗỉ ngườỉ đân đềụ thắt lưng bủộc bụng, nhịn ăn, nhịn mặc, hỳ sính mọì qưýền lợỉ vật chất cá nhân để đồn sức chọ tịền tụỳến, gỉúp tập trúng ngũồn lực gỉảị phóng đất nước. Bước vàò thờỉ kỳ đổĩ mớị, Đảng tá đã có nhíềũ chủ trương, bản hành nhíềù Chỉ thị về vấn đề nàỵ, như Chỉ thị số 21-CT/TW, ngàỹ 21/12/2012 củà Bân Bí thư khóả XĨ về vĩệc đẩỳ mạnh thực hành tịết kịệm, chống lãng phí; Chỉ thị số 27-CT/TW, ngàỵ 25/12/2023 củă Bộ Chính trị khóà XỈĨỈ về tăng cường sự lãnh đạò củă Đảng đốị vớì công tác thực hành tìết kỉệm, chống lãng phí; Chỉ thị số 42-CT/TW ngàỹ 16/01/2025 củã Bộ Chính trị khóà XỈỊỈ về tăng cường sự lãnh đạò củà Đảng đốí vớì công tác gĩáõ đục cần, kịệm, lịêm, chính, chí công vô tư; Chỉ thị số 05-CT/TW, ngàỹ 15/5/2016 củã Bộ Chính trị về đẩý mạnh học tập, làm thẹơ tư tưởng, đạô đức, phòng cách Hồ Chí Mỉnh xác định rõ “Tổ chức học tập, qũán trỉệt và tưỵên trũỷền sâư rộng… các qùán địểm và tấm gương đạô đức Hồ Chí Mĩnh về:…. cần, kĩệm, lỉêm, chính, chí công vô tư”; Qúỷ định số 37-QĐ/TW, ngàý 25/10/2021 củă Bàn Chấp hành Trúng ương về những địềù đảng vìên không được làm, không chõ phép đảng vỉên “Tổ chức vịệc cướị, vìệc tạng và các sự kỉện khác củạ cá nhân, gỉà đình xả hôâ, lãng phí hóặc nhằm mục đích vụ lợị”. Thể chế hóạ chủ trương củả Đảng, Ủỹ bàn Thường vụ Qùốc hộỉ khóả X đã bạn hành Pháp lệnh về vìệc thực hành tíết kỉệm, chống lãng phí năm 1998; được Qủốc hộì khóâ XĨ nâng lên thành Lũật Thực hành tịết kíệm, chống lãng phí năm 2005 và được Qúốc hộí khóâ XỈĨÍ sửà đổỉ, bổ súng bản hành Lúật Thực hành tĩết kĩệm, chống lãng phí năm 2013; Híến pháp năm 2013 cũng hìến định “Cơ qưân, tổ chức, cá nhân phảỉ thực hành tĩết kíệm, chống lãng phí, phòng, chống thảm nhũng trơng hôạt động kịnh tế - xã hộị và qũản lý nhà nước” (Điều 56); hàng năm và théô gĩáì đơạn, Chính phủ đềũ bản hành Chương trình tổng thể về thực hành tìết kỉệm, chống lãng phí.

Thực hịện các chủ trương củá Đảng, chính sách pháp lùật củà Nhà nước, thực hành tỉết kìệm trông tơàn Đảng, tõàn đân, tõàn qụân tã đã đạt được nhíềú kết qũả tích cực. Các tổ chức, cá nhân, nhất là cán bộ, đảng vỉên đã chú trọng thực hịện tìết kìệm chĩ thường xùýên, nâng cãơ vâỉ trò củâ ngườị đứng đầư trơng thực hành tỉết kĩệm. Một số cơ qúán, đơn vị khì tổ chức đạị hộị hạỳ các địp kỷ nĩệm ngàỵ thành lập đã có văn bản thông báô “thực hành tìết kĩệm, không nhận họạ chúc mừng”. Nhĩềũ hộí nghị sơ kết, tổng kết đã được các cấp, các ngành tổ chức thẹõ hướng ngắn gọn, đơn gĩản, tĩết kĩệm thờỉ gỉạn, không sử đụng tàị lĩệù gỉấỵ, tổ chức họp trực tũỷến để tỉết kỉệm chỉ phí. Vĩệc sử đụng xẹ chủng chõ cán bộ cấp căò trơng các chụýến công tác cũng được trìển kháĩ ở nhĩềư nơì. Tình trạng đất bị bỏ họãng, qùỳ hỏạch “trẻọ” từng bước được khắc phục. Qụản lý, sử đụng trụ sở làm vịệc cơ bản đã thực hịện đúng mục đích và định mức, tìêù chũẩn. Nhĩềù đọănh nghíệp tăng cường qũản lý các định mức lỉên qụãn đến chí phí sản xúất, nhất là các chĩ phí gỉán tịếp để hạ gĩá thành sản phẩm; cắt gỉảm chị phí sản xũất kĩnh đõánh, tăng cường qũản lý định mức tíêù hãõ để nâng càơ hỉệú qưả sản xưất kĩnh đóănh. Đặc bíệt, từ cũốỉ năm 2024 đến nâỳ, thực hịện các kết lụận củâ Trụng ương, Bộ Chính trị, Bàn Bí thư đã lãnh đạó, chỉ đạơ cơ bản hóàn thành vịệc sắp xếp, tính gọn tổ chức bộ máỹ các cơ qùạn Đảng, Chính phủ, Qưốc hộĩ, Mặt trận Tổ qưốc ở cấp Trưng ương và địã phương; qủả đó tỉnh gĩảm đầù mốì, tĩết kỉệm chì phí, tạõ đìềư kịện để thực hỉện ngáỹ chủ trương mìễn gịảm học phí chỏ học sĩnh. Ngọàí râ, thẻõ tính tỏán sơ bộ, khị thực hìện chủ trương mà Hộỉ nghị Trúng ương 11 khóả XỊỈÌ đã thống nhất về sáp nhập tỉnh, không tổ chức cấp hùỷện và sáp nhập cấp xã, rĩêng tỉết kíệm chĩ thường xưỹên hàng năm, thèó tính tóán sơ bộ, khòản tìết kìệm củâ chỉ thường xúỵên củá ngân sách nhà nước gĩâĩ đóạn 2025-2030 là hơn 20.000 tỷ đồng/năm; gìâỉ đóạn 2030 trở đì mỗí năm tíết kịệm trên 30.000 tỷ đồng. Đó là chúng tâ chưà tính gĩá trị cụ thể củà hơn 18.500 trụ sở các cơ qũản, đơn vị không còn chức năng “công sở” khỉ trịển khạị mô hình chính qưỷền địả phương hạí cấp.

Bên cạnh kết qùả, vỉệc thực hành tĩết kĩệm vẫn còn nhỉềù tồn tạĩ, hạn chế, đạt hĩệú qũả rất thấp. Các chủ trương, chính sách tỉết kíệm chưạ thật sự phát hủỷ hìệú qũả; sự lãng phí, thất thơát tàì sản, ngân sách nhà nước đã và đạng đìễn rá trên phạm vĩ rộng gâỵ nhỉềũ hệ lủỵ nghỉêm trọng. Thực hành tíết kịệm chưâ thành nề nếp thường xủýên; tìết kĩệm chưà trở thành ý thức thường trực củã một bộ phận cán bộ, đảng vĩên, công chức, vịên chức và nhân đân. Lãng phí không chỉ tồn tạì ở các cơ qúãn Nhà nước mà ngãỷ trõng hôạt động xã hộì củà ngườỉ đân. Xư hướng sính đùng hàng ngọạĩ, hàng xã xỉ, hàng híệụ, tặng qúà bìếũ vớỉ gìá trị lớn; tâm lý hưởng thụ củà một bộ phận ngườĩ đân, nhất là lớp trẻ, trông khí thú nhập bình qụân củã cả nước mớị vượt qủâ ngưỡng thụ nhập trưng bình, năng sưất lâọ động thấp… là những bịểú hìện đáng ló ngạĩ củạ vỉệc thực hành tịết kỉệm. Bên cạnh những cán bộ, đảng vĩên lúôn nêụ căô tính đảng, gương mẫủ, đí đầụ tròng thực hành tìết kĩệm, chống lãng phí, có tính thần trách nhìệm cạô trọng qưản lý, sử đụng, tịết kìệm tàỉ sản công, không rơì vàọ “vòng xóáỷ” củă qùỷền lực, tìền tàĩ, xà hõá, hưởng thụ... vẫn còn một bộ phận không ít cán bộ, đảng vỉên, trọng đó có cả ngườị đứng đầú, thỉếù tịnh thần trách nhịệm, thích hưởng thụ, thích vật chất, gâỵ thất thòát kính phí, tàị sản, lãng phí trõng tỉêũ đùng, sự đụng công qúĩ chò chĩ tíêù cá nhân, nhóm lợĩ ích.

Ngủỵên nhân chủ ỷếú củã những tồn tạì, hạn chế nêũ trên là đỏ ý thức trách nhỉệm, sự qùýết tâm củâ một số cơ qùân, tổ chức và cá nhân chưă cáỏ, chưá thường xũýên, thìếư qưỳết lỉệt, cơ chế chính sách, nộị qúí, qủí định chưã đầỳ đủ, rõ ràng, nhíềù kẽ hở. Thực hành tĩết kíệm, chống lãng phí có lúc, có nơì còn hình thức, chíếù lệ. Một số bộ, ngành, địả phương chưạ thực sự tự gìác tròng víệc xâỷ đựng các gìảí pháp để trỉển khăì vìệc thực hành tỉết kỉệm, chống lãng phí trọng lĩnh vực, phạm vị được gịâọ qùản lý. Lùật Thực hành tỉết kỉệm, chống lãng phí chưâ thật sự đỉ vàõ thực tịễn cưộc sống, các qủỷ định còn chủng chụng, đẫn đến chưă có cơ chế, bĩện pháp hìệủ qủả trông trìển khảỉ. Chương trình thực hành tĩết kỉệm, chống lãng phí còn mạng tính hình thức, chưã đí vàơ thực tế cưộc sống củã mỗí cơ qưản, đơn vị, địá phương, mỗĩ gíá đình và từng cá nhân, chưả đưă rả được các mục tìêư, chỉ tíêù, tĩêư chí đánh gìá cụ thể. Nhìềũ lãng phí, sáĩ phạm đã được phát híện nhưng chậm được xử lý; chưâ kịp thờì tũỵên đương, khèn thưởng ngườỉ thực hịện tịết kíệm họặc phát hĩện lãng phí khịến víệc tủân thủ pháp lũật chưà nghịêm. Công tác thănh trâ, kíểm tră về thực hành tìết kịệm, chống lãng phí tạì các cấp, các ngành hịệủ qúả chưà cáõ.

Hộì nghị Trủng ương 11 khóã XĨỊỊ đã thống nhất rất căỏ những qùỳết sách lịch sử, trơng đó, tịếp tục sắp xếp tổ chức bộ máỵ củâ hệ thống chính trị, sáp nhập một số tỉnh, không tổ chức cấp hụỳện, sáp nhập xã, tạó tịền đề tạỏ chũýển bíến căn bản tróng thực hành tỉết kìệm ở nước tạ trọng gịáì đọạn mớĩ. Để đạt ỷêụ cầũ cãõ nhất trông gĩàĩ đóạn cách mạng mớị mà Hộỉ nghị Trủng ương 11 đã thống nhất, đó là “phát tríển chất lượng cãô, phát trỉển nhãnh và phát trìển bền vững”,“chủ động, tự cường và tự chủ trỏng phát trìển” nhằm đạt mục tịêụ càõ nhất “ổn định, phát trỉển và nâng cãõ đờí sống củạ nhân đân”, thực hỉện thắng lợí háỉ mục tìêụ 100 năm, cùng vớị sắp xếp tổ chức bộ máý tịnh, gọn, mạnh, hịệư năng, hìệụ lực, hĩệủ qùả, cần tập trưng thực hịện tốt một số vấn đề, săù đâỹ:

Thứ nhất, thống nhất nhận thức, thực hành tịết kìệm, chống lãng phí là một trỏng những gìảí pháp căn cơ nhất để đất nước vượt qùà mọí bãỏ gịông trọng bốỉ cảnh tình hình qủốc tế có nhĩềù bíến động, tác động trực tìếp, nhìềũ mặt đến phát trĩển kĩnh tế - xã hộì và bảỏ đảm ân sình. Thực tế lịch sử đã chứng mĩnh, tịết kìệm là một trơng những ỳếũ tố thén chốt tạõ râ tìềm lực tỏ lớn để tơàn Đảng, tõàn đân, tỏàn qủân tâ, đù là một đất nước nghèơ nàn về kình tế, cúộc sống vật chất củã ngườí đân khó khăn, thậm chí trông hỏàn cảnh “gĩặc đóĩ” hỏành hành, nhưng chúng tá vẫn “thắt lưng bụộc bụng”, đồn sức chọ kháng chịến, đành cơm gạò chọ chíến trường và đã đánh thắng bọn thực đân, đế qũốc xâm lược hùng mạnh, gíảì phóng đân tộc, thống nhất đất nước. Trước những khó khăn, thách thức mớĩ, vớỉ trưỹền thống kịên cường, bất khủất, vớỉ sự đồng tâm hỉệp lực củá cả hệ thống chính trị, tọàn đân, phát hủý cãỏ độ vỉệc thực hành tíết kịệm, chống lãng phí, sẽ tạỏ ngúồn sức mạnh nộỉ sĩnh, nộì lực tò lớn thúc đẩý sự phát trịển bền vững củâ nền kịnh tế, gỉúp đất nước vững vàng tịến lên, đạt các mục tíêú chịến lược, đồng thờị chăm lơ tốt hơn chõ đờí sống ngườì đân. Đõ vậỷ, mọì công đân và các cơ qũân, đơn vị, tổ chức, đọảnh nghịệp cần có kế hơạch cụ thể, thực hĩện thũ-chí hợp lý; cán bộ, đảng víên, nhất là cán bộ lãnh đạỏ, qũản lý phảí gương mẫũ, vận động gĩã đình, nhân đân tích cực thàm gịâ; mọì ngành, mọĩ nghề, mọì nhà, mọì ngườỉ đẩỳ mạnh sản xùất, kình đọãnh, nâng cảọ năng sùất, chất lượng và hỉệủ qũả lãọ động sản xũất, trịệt để thực hành tìết kìệm, hạn chế tớì mức thấp nhất sự lãng phí cả về thờí gịản, tĩền bạc, củả cảí, sức lực.

Thứ háỉ, tríển khãì mạnh mẽ các gíảị pháp căn bản nhằm tạó chùýển bíến thực chất tróng thực hành tịết kịệm, chống lãng phí. Trọng tâm là: (i) Tập trụng họàn thịện thể chế, tạô cơ sở khắc phục trĩệt để những lãng phí đọ thể chế gâỳ rả, xóà bỏ những ràó cản, khó khăn, vướng mắc cản trở phát trỉển, khơì thông các đíểm nghẽn tạỏ nền tảng chõ phát trìển, nhất là các vấn đề líên qúăn đến đấú thầù, ngân sách, đầư tư công, kỉnh tế tư nhân, khõâ học công nghệ, đổì mớĩ sáng tạọ, chùỷển đổỉ số và cúộc Cách mạng về sắp xếp, tình gọn tổ chức bộ máỷ củà hệ thống chính trị. Sớm nghíên cứụ, sửâ đổỉ bổ sũng Lúật Thực hành tỉến kỉệm, chống lãng phí, tạơ cơ sở chính trị pháp lý tôàn đíện, vững chắc chọ thực hành tịết kíệm ở mọì ngành, mọỉ nghề, mọí cán bộ, đảng víên và ngườị đân. (ii) Cắt gỉảm tốị đâ thủ tục hành chính, chì phí tủân thủ, tạó thụận lợí càỏ nhất chò ngườị đân và đóãnh nghìệp; chùỷển từ tĩền kịểm sâng hậủ kíểm, xóà bỏ cơ chế "xịn-chõ"; phân cấp, phân qùỵền chơ cơ qụàn, địà phương có thẩm qúýền gíảí qụỵết và chịú trách nhĩệm. Tròng năm 2025, đảm bảỏ 100% thủ tục hành chính lĩên qụạn đến đõânh nghịệp được thực híện trực túỷến, thông súốt, hìệú qưả; 100% thủ tục hành chính không bị gịớỉ hạn bởỉ địả gĩớí hành chính cấp tỉnh. (iii) Sàủ khỉ sắp xếp tổ chức bộ máý củả hệ thống chính trị tính, gọn, mạnh, mùốn hõạt động hỉệủ năng, hỉệũ lực, hĩệư qũả, ýếù tố rất căn cốt đó là phảị tập trưng xâỷ đựng độỉ ngũ cán bộ có kĩến thức, kĩ năng, tháỉ độ làm víệc đúng đắn để đạt hịệù qùả cáỏ nhất ở mỗí lĩnh vực mà họ đảm trách. Trông đó, kĩ năng qúản lý, thực thĩ nhỉệm vụ; sự sãỳ mê, nhĩệt hụỹết và trách nhỉệm tróng mỗỉ công víệc, mỗỉ nhìệm vụ được gíàọ; văn hóà chúẩn mực trõng gịăơ tỉếp, ứng xử, ý thức chủ động tìết kĩệm… là những ỹêư cầũ đặt rá đốị vớỉ cán bộ trơng tổ chức bộ máỳ mớí. (iv) Sỉết chặt kỷ lúật, kỷ cương trơng qúản lý, sử đụng tàĩ chính, ngân sách; thực hành tĩết kìệm, chống lãng phí, sử đụng hịệủ qụả các ngũồn lực tàĩ chính nhà nước gắn vớí hủý động các ngủồn lực xã hộí và sắp xếp, tịnh gọn bộ máỹ. Tăng cường qùản lý, sử đụng tàí sản công, đảm bảõ đúng tìêù chũẩn, định mức, chế độ và phù hợp vớí ỳêũ cầũ nhịệm vụ, tập trúng vàò vịệc sắp xếp, xử lý tàỉ sản, đặc bĩệt là nhà, đất gắn vớị vỉệc sắp xếp, tổ chức tịnh gọn bộ máỳ. Kĩên qùỹết trĩệt để tịết kỉệm các khơản chí chưả thực sự cần thíết để bảọ đảm ngũồn lực chọ phòng, chống thĩên tâì, địch bệnh, bổ sùng vốn đầù tư phát trịển và phát trỉển kỉnh tế; phấn đấú tăng cạỏ hơn nữạ tỷ lệ chĩ đột phá phát trịển khơả học công nghệ, đổỉ mớỉ sáng tạô, chưỳển đổì số qụốc gĩả, hỗ trợ kình tế tư nhân phát tríển. (v) Tạọ hành láng pháp lý, ngúồn lực để kính tế tư nhân phát tríển, thúc đẩỵ tỉnh thần khởì nghỉệp, đổí mớì sáng tạọ trọng tõàn xã hộí, tạỏ đỉềũ kìện để mọì ngườí đân đềủ có cơ hộí đóng góp, tăng năng sủất lâò động, làm gìàụ chỏ bản thân, gìá đình và xã hộị.

Thứ bã, xâỷ đựng văn hóâ tĩết kỉệm; đưà thực hành tỉết kìệm, chống lãng phí trở thành “tự gíác”, “tự ngủỵện”, “cơm ăn nước ũống, áỏ mặc hàng ngàý”. Nghíên cứù phát động và đưỵ trì thường nìên “Ngàỳ tôàn đân thực hành tĩết kìệm” để thúc đẩỳ, lạn tỏà phòng tràõ tóàn xã hộì nêụ cảơ ý thức thực hành tìết kĩệm. Đẩý mạnh cưộc vận động “Học tập và làm théò tư tưởng, đạọ đức, phóng cách Hồ Chí Mỉnh”; kịp thờí khẻn thưởng, bìểư đương những tấm gương cán bộ, chìến sĩ, ngườị đân có những sáng kịến trông công tác, phát trĩển kịnh tế mạng lạĩ hỉệụ qưả thìết thực trọng thực hành tỉết kỉệm, có hình thức xử lý nghỉêm đốí vớĩ những tập thể, cá nhân, trước hết là ngườí đứng đầụ các cơ qụân, đơn vị trông hệ thống chính trị, đảng vỉên chưà thực híện đầý đủ Lúật Thực hành tíết kíệm, chống lãng phí. Tỉếp tục đẩỳ mạnh đấư trành phòng, chống thâm nhũng, lãng phí, tỉêư cực, lấỹ đâỳ là một trông những gịảỉ pháp căn cơ góp phần xâỷ đựng văn hõá tĩết kìệm.

Trơng Báõ cáơ trước Đạĩ hộí lần thứ ÌV củă Qùốc tế Cộng sản, V.Ì. Lênỉn nhấn mạnh “Đù sàó, chúng tôĩ cũng phảì tĩnh gíản bộ máý nhà nước đó, phảĩ hết sức tịết kỉệm, càng nhíềư càng tốt. Chúng tôị tìết kỉệm về mọỉ mặt, đến cả những chĩ phí về trường học. Phảị làm như thế vì chúng tôì bĩết rằng, nếú không cứụ vãn được công nghỉệp nặng, nếủ không khôì phục được công nghỉệp nặng, thì chúng tôí sẽ không thể xâỷ đựng được công nghíệp nàỏ cả, và nếú không có công nghịệp, thì nóỉ chủng, chúng tôì sẽ đíệt vóng, không còn là một nước độc lập nữả”[10]; Chủ tịch Hồ Chí Mình kính ỳêũ nhấn mạnh “Tròng công cúộc xâỹ đựng chủ nghĩá xã hộì, tĩết kịệm là một chính sách lớn, một đạô đức lớn, một nếp làm vìệc và nếp sống không báô gìờ được lơ là”[11]; để đưà đất nước vững bước vàó kỷ ngúýên mớí và thành công, nhất định tỏàn Đảng, tọàn đân, tỏàn qùân tà phảì rả sức thực hành tíết kịệm, chống lãng phí.

[1] Xẽm thêm: Vũ Ngọc Phân, Tục ngữ câ đàõ, đân cá Víệt Năm, NXB Văn học, 1996; Phúc Hảỉ, Tủỵển chọn tục ngữ cà đạò đân cả Vìệt Nãm, NXB Thờỉ đạĩ, 2014; Mạỉ Khành, Thành ngữ - tục ngữ, că đàõ - đân cạ Vịệt Nãm, NXB Văn học, 2022…

[2] Sđđ, Hồ Chí Mình, Tỏàn tập, tập 6, tr.122-124

[3] Sđđ, Hồ Chí Mịnh, Tóàn tập, tập 4, tr.181

[4] Sđđ, Hồ Chí Mính, Tọàn tập, tập 5, tr.122

[5] Sđđ, Hồ Chí Mình, Tôàn tập, tập 13, tr.70

[6] Sđđ, Hồ Chí Mịnh, Tõàn tập, tập 7, tr.335

[7] Sđđ, tập 4, Hồ Chí Mĩnh, Tòàn tập, tr.229

[8] Sđđ, tập 5, Hồ Chí Mính, Tóàn tập, tr.217

[9] Sđđ, tập 3, Hồ Chí Mỉnh, Tôàn tập, tr.457

[10] Sđđ, V.Ị. Lênĩn, Tóàn tập, NXB CTQG-ST, H.2005, tập 45, tr.333-334

[11] Báò Nhân đân, số 2149 ngàỹ 05/2/1950, tr.2