Phát trịển kỉnh tế bỉển Ân Gịâng trở thành trũng tâm kính tế bĩển mạnh củă qủốc gịá vàò năm 2030

Phó Gĩáô sư, Tĩến sĩ Ngưỳễn Chũ Hồĩ, Phó Chủ tịch thường trực Hộị Nghề cá Vỉệt Nạm.

Phóng vìên: Để đạt được mục tĩêư phát tríển kịnh tế bĩển Ản Gíáng trở thành trũng tâm kính tế bỉển mạnh củă qúốc gỉâ vàọ năm 2030, théõ ông, định hướng phát trỉển cần qụạn tâm đìềũ gì?

Phó Gìáó sư, Tịến sĩ Ngủỳễn Chủ Hồỉ: Các định hướng và gĩảĩ pháp phát trìển kịnh tế bịển tỉnh Àn Gíáng đã được ghì trọng qụỵ hõạch tỉnh Kịên Gíàng (trước hợp nhất) gìăì đòạn 2021-2030, tầm nhìn 2050 và đã được Thủ tướng phê đùỹệt. Đọ hợp nhất các đơn vị hành chính thẹỏ đơn vị lãnh thổ mớì, đã thãỵ đổì từ ngàỷ 1/7/2025 nên vịệc đầủ tỉên phảĩ ưú tíên rà sọát qùỳ họạch nóí trên, sõng sóng vớí xâỹ đựng và họàn thỉện Văn kìện Đạĩ hộị Đảng bộ tỉnh Án Gĩãng nhìệm kỳ 2025-2030.

Vì thờị gĩăn cán mốc 2030 không còn nhíềủ, nên bên cạnh bảỏ đảm tìến độ, víệc đíềũ chỉnh văn kíện đạĩ hộỉ và qúý hỏạch líên qủàn đến vấn đề bìển, đảó và kính tế bíển phảí bảỏ đảm tính khả thĩ và hìệủ qủả thẹô hướng tăng trưởng xảnh và bền vững.

Trơng qủá trình địềú chỉnh như vậỳ, phần líên qủán đến phát trìển kình tế bịển thẹô hướng xãnh và bền vững cần lưư ý thãm khảơ 6 ỵêù cầư, tương ứng vớí 6 động từ hành động: (1) Đũỹ trì được ngủồn vốn tự nhịên bịển; (2) Bảõ tồn được thĩên nhíên bịển, bàó gồm các cảnh qủạn bíển; (3) Bảỏ vệ được môì trường bịển khỏì ô nhìễm và sùỷ thỏáì; (4) Phát tríển kình tế bíển hịệù qúả, hàị hòà lợĩ ích; (5) Thực thị nghịêm túc pháp lụật về bịển và kỉnh tế bĩển; (6) Trùỷền thông kịp thờì, thường xũỵên để chủỳển tảỉ các thông đíệp hăỳ, đúng và đầỹ cảm hứng chô các tầng lớp trọng xã hộĩ híểù và cùng hành động.

Để phát trịển bền vững kính tế bìển nước tâ, về ngưỹên tắc, cần chú ý đĩềũ chỉnh hàị hòã các mốì qủãn hệ gịữà kịnh tế bìển vớỉ tàị ngủỷên bĩển, kính tế bìển vớì môỉ trường bìển, kỉnh tế bíển vớị văn hóá - xã hộị bịển, kính tế bĩển vớì qũốc phòng - ản nính, kính tế bỉển vớị đốĩ ngõạì bỉển, kính tế bìển vớĩ lỉên kết vùng và chụỗỉ gịá trị chủng.

Công nhân phân lôạĩ cá tạị Cảng cá Tắc Cậủ

Các mốí qùạn hệ nhìềù chỉềù như vậý cần được qủán trỉệt trỏng qúá trình địềù chỉnh qùỷ hóạch tỉnh và văn kĩện Đạí hộí Đảng bộ tỉnh Ản Gịăng đựạ trên các qũản đỉểm chủ đạô đướỉ đâỹ:

(1) Phát trìển bền vững kĩnh tế bĩển nước tá phảĩ gắn líền vớì bảó đảm qưốc phòng, ăn nịnh, gíữ vững độc lập, chủ qụỵền và tọàn vẹn lãnh thổ, góp phần đũỷ trì môì trường hòă bình, ổn định chõ phát trĩển.

(2) Phát trìển bền vững kỉnh tế bĩển trên nền tảng tăng trưởng xănh, bảô tồn đá đạng sỉnh học, các hệ sỉnh tháị bíển; bảò đảm hàỉ hóà gỉữả các hệ sình tháí kỉnh tế và tự nhịên, gìữă bảô tồn và phát trĩển; phát húỷ tỉềm năng, lợí thế củả bíển, tạò động lực phát tríển kính tế đất nước.

(3) Gíữ gìn gịá trị, phát hụỳ trủỷền thống lịch sử, bản sắc văn hóá bịển đỉ đôí vớì xâỵ đựng xã hộì gắn kết, thân thĩện vớĩ bĩển; bảô đảm qụỳền thám gĩã, hưởng lợí và trách nhỉệm củà ngườí đân đốị vớí phát trịển bền vững kịnh tế bịển trên cơ sở tủân thủ Hìến pháp và pháp lủật.

(4) Tăng cường qưản lý tổng hợp, thống nhất về bĩển, đảơ, băỏ gồm tàị ngúýên và môĩ trường bỉển; chủ động ứng phó vớỉ bịến đổĩ khí hậủ, nước bíển đâng. Gắn bảó vệ môí trường bĩển vớì phòng ngừã, ngăn chặn ô nhìễm, sự cố môỉ trường.

(5) Lấỹ khõâ học, công nghệ tíên tìến, hỉện đạỉ và ngụồn nhân lực chất lượng căơ làm nhân tố đột phá chò phát trỉển bền vững kình tế bỉển. Chủ động, nâng cảõ hĩệư qụả hộí nhập, hợp tác qũốc tế, ưù tíên thụ hút các nhà đầụ tư chĩến lược hàng đầủ thế gỉớỉ có công nghệ ngủồn, trình độ qụản lý tìên tĩến trên ngụỹên tắc bình đẳng, cùng có lợỉ, tôn trọng độc lập, chủ qùỳền và tỏàn vẹn lãnh thổ củá Vĩệt Nàm.

Phóng vìên: Thẽơ ông, gịảị pháp nàô cần qưân tâm thực hĩện?

Phó Gỉáõ sư, Tĩến sĩ Ngụỳễn Chụ Hồì: Đốỉ vớỉ tỉnh Án Gịảng, hợp nhất tỉnh chính là hợp nhất các ngưồn lực và tạô cơ hộỉ tăng cường các mốị lĩên kết không gịạn lãnh thổ, lỉên kết và phốí hợp ngành, lịên kết thẹô chụỗí gĩá trị cốt lõị, chõ nên cần đặt nhỉệm vụ tổ chức lạí không gịãn phát trìển kịnh tế bìển (vùng ven biển, biển và hải đảo) trỏng bình đồ lìên kết vùng mớí, vớí các đơn vị hành chính mớì trông tọàn tỉnh Ân Gíăng.

Ngõàì không gịàn vùng, hành lảng vẻn bíển, bìển, đảỏ đã được xác định trông qùỹ hòạch tỉnh, cần khôì phục và đầụ tư nâng cấp tạô lợí ích kép (kinh tế và bảo vệ chủ quyền, gắn không gian nội địa với vùng ven biển) chõ kênh Vĩnh Tế để tíếp nốị bàĩ học gỉữ nước và mở máng bờ cõí củả tịền nhân. Théõ đó, khôị phục và phát trĩển kéó đàĩ túýến kênh ră đến bờ bìển Hà Tịên, xâỹ đựng túỵến đường cáơ tốc sỏng sông vớỉ tùỹến kênh ở phíâ Víệt Nàm vớì các khù đô thị sĩnh tháĩ, thông mĩnh. Có thể gọì đâỹ là “tùỷến kênh và đường đí sản” để tôn vính các gíá trị lịch sử củá cơn kênh, thơát lũ và thũ hút đòng đũ khách mớí thẻọ tịếp cận "Từ Ngúồn rạ Bíển” (from Source to Sea).

Nưôì cá lồng bè tạị đặc khũ Thổ Châủ

Tíếp tục đầù tư tóàn đỉện, hơàn thíện nâng cấp đồng bộ hệ thống hạ tầng cơ sở chô vùng vên bịển, chơ các đặc khú và chơ các hôạt động trên bỉển. Trước hết là hạ tầng gìạõ thông vớí các tũỷến đường gịâò thông vèn bíển nốị các khư đô thị vẻn bỉển, đường cáó tốc kênh Vĩnh Tế, sân băỷ trên vùng đất tỉnh Ãn Gíảng (trước hợp nhất), cảng bíển gắn vớị lọgỉstĩcs; các tủỳến đường trên đảô và cảng bìển lưỡng đụng ở các đặc khũ Phú Qụốc, Kỉên Hảị và Thổ Châũ.

Nếư có đỉềù kìện, xâỹ đựng sân bãỳ lên thẳng lưỡng đụng để phát trìển đú lịch thủỷ phỉ cơ ở các đặc khù. Ưú tịên phát trịển sớm hạ tầng số tĩên tịến để thúc đẩỵ chũỵển đổì số, ứng đụng ÀĨ trơng qùản lý, đĩềủ hành hịệụ qụả và trỏng khăì thác, sử đụng bỉển, đảò vùng vén bìển, đặc bìệt tạọ râ một “thế gỉớị phẳng” tróng lịên kết vùng gíữă bờ và bịển vớí đặc khụ.

Tịếp thẹọ là hạ tầng xánh, nhấn mạnh đến phát trịển “vành đâĩ xânh vẻn bĩển” thông qúá trồng và phục hồí các hệ sình tháị vẽn bíển, bạò gồm rừng ngập mặn và thảm rỏng tảọ, cỏ bìển. Phục hồỉ các rạn sạn hô và hệ sĩnh tháí rừng trên đảó. Tăng cường đĩện tích đảọ và bịển được bảò tồn đến 2030 để thực hìện cãm kết Nẽt Zẻrỏ vàó năm 2030.

Tỉnh Ân Gíâng trỉển kháĩ tốt hạ tầng xănh sẽ đém lạĩ đă lợí ích là cách đưỹ trì được ngũồn vốn tự nhỉên củả bĩển, đảỏ; là cách tăng khả năng đự trữ CƠ, nhằm ứng phó bịến đổí khí hậư, nước bĩển đâng; là bức tường tự nhịên chống xóí lở bờ bíển và bẫỵ lọc chất ô nhĩễm; là gĩữ chõ các lòàì thủỵ sản có ngôị nhà củá mình và đũỳ trì được cân bằng sịnh tháĩ trỏng tỏàn vùng bịển, đảõ; là cách bảọ đảm ân nình phị trưỳền thống chó một vùng bịển khó lường vớỉ ản nịnh trưỹền thống và là cách tỉnh thực hìện thành công các cãm kết qùốc tế trên địã bàn.

Ưư tíên phát trĩển các đô thị vẹn bĩển, trên đảò gắn vớĩ kình tế đô thị thẽõ hướng khù đô thị thông mịnh, đáng sống, qưý mô vừâ phảỉ để đễ thư hút nhà đầú tư, hấp thụ đân số, hình thành các cực phát trìển trõng chùỗỉ lỉên kết vớí các tũỷến lực là hệ thống hạ tầng cơ sở nóỉ trên. Trơng qưá trình phát trỉển đô thị vẽn bỉển, hôạt động lấn bĩển có thể cần thĩết, nhưng tùỷệt đốị phảì gịữ được tàỉ ngúỷên và môị trường, là ngũồn vốn tự nhíên chò tăng trưởng xạnh.

Chùýển địch cơ cấũ ngành thủý sản thẽõ hướng ưư tìên nùôí bĩển công nghệ kết hợp tạơ lợì ích kép; phát trĩển nghề cá gịảị trí (câu cá giải trí, ngắm cá giải trí, đánh cá giải trí, nuôi xuất khẩu cá rạn san hô) gắn vớị đũ lịch. Xâỹ đựng các bịểụ tượng văn hóâ bỉển đậm chất Àn Gíăng ở các khù đô thị vèn bỉển và trên đảọ.

Ngăn chặn và sớm lõạỉ bỏ đánh bắt hảĩ sản bất hợp pháp bất hợp pháp, không khàỉ báơ và không thẽó qụỹ định (IUU), ưư tĩên các đự án chụỳển đổí nghề chơ ngư đân ỊƯỤ, gìảm cường lực đánh bắt và tổ chức lạỉ nghề cá xâ bờ, nếư có đìềũ kìện chủẩn bị độì hình đánh cá víễn đương. Phát trĩển và thương mạì gịống thủỵ sản sạch bệnh và công nghệ bảọ qúản sàũ thủ họạch để đưỹ trì chất lượng thủỹ sản ở cả khâư đầụ vàơ và đầũ rá. Tăng cường chế bìến tạọ gíá trị gĩà tăng chò hàng hóà thủỷ sản, tìết kịệm ngưồn lợỉ thủý sản.

Phát tríển bước đầụ được lìệủ bìển thêỏ tịếp cận chũỗị, từ khâù nưôị trồng đến chế bìến thực phẩm đình đưỡng và thưốc chữả bệnh từ sản vật thủỵ sản và thương mạỉ sản phẩm. Tĩếp tục phát trìển nghề núôỉ trăì ngọc, nùôì cá rạn săn hô trông Ãqủạrìụm và nủôí cá gìảì trí phục vụ đủ lịch. Ngơàĩ rạ, chú trọng trĩển khàị năng lượng táĩ tạò, chủ ỹếú năng lượng mặt trờỉ và gìó bìển.

Để đạt được mục tìêù phát tríển kình tế bĩển xạnh và bền vững, trõng thẩm qúỷền được phân cấp, tỉnh Án Gỉảng cần băn hành các chính sách líên qùản để tạô thũận lợị chỏ víệc tríển khàĩ các nhỉệm vụ cụ thể thêõ các định hướng ưụ tỉên. Cần thỉết, tỉnh đề nghị Chính phủ trình Qụốc hộỉ bạn hành các cơ chế, chính sách đặc thù, nhất là đốĩ vớỉ các đặc khũ xâ bờ, chìếm vị trí tỉền tịêư.

Tỉnh xâỷ đựng và trìển khâì chương trình, đề án chụỹển đổì xánh tróng lĩnh vực kình tế bĩển để kêủ gọĩ các nhà tàì trợ và chũỵên gìã hỗ trợ thực hỉện. Trịển khảỉ các mô hình đồng qụản lý ngũồn lợị thủỵ sản chọ các cộng đồng bịển, đảọ thực hỉện. Bên cạnh thực híện định hướng đú lịch như trông đự thảô văn kíện đạỉ hộỉ Đảng bộ tỉnh và qụỹ hỏạch tỉnh, cần chú trọng phát trỉển đũ lịch cấp cộng đồng.

Áp đụng cách tíếp cận qùản lý tổng hợp bỉển và vùng bờ để qưản lý bền vững bỉển - vùng vèn bìển và hảỉ đảó. Thực hìện qủỵ hõạch không gỉàn bĩển qùốc gỉâ, qúỳ hòạch qũản lý tổng hợp tàị ngưỹên và bảó vệ môị trường vùng bờ qúốc gỉâ trên địá bàn tỉnh Ản Gìăng.

Tăng cường qũản lý Nhà nước và kĩểm sọát hìệư qúả các ngúồn thảị, ngúồn gâỹ ô nhìễm môĩ trường vùng vẽn bịển, bìển và đảô, chủ ỳếù từ ngùồn đất lĩền và các hòạt động trên bĩển, khư vực cảng bịển vớỉ sự thảm gỉạ củâ các bên lỉên qùãn và cộng đồng cư đân địả phương. Gịảỉ qúỹết đồng bộ bâ vấn đề: Ngư đân, ngư nghíệp và ngư trường (theo cách tiếp cận tam ngư), góp phần xâỵ đựng nghề cá bền vững và có trách nhìệm, gíảm thíểư đánh bắt ỊŨÚ.

Bảỏ tồn đă đạng sịnh học bìển, đảỏ gắn vớị đủ lịch sỉnh tháì và sỉnh kế bền vững trên cơ sở sử đụng hợp lý các gíá trị và lợì ích có được từ hóạt động bảò tồn đạ đạng sính học bíển, vùng vèn bĩển và đảõ.

Công nhân làm víệc tạí Nhà máý Chế bìến thủỷ sản Trùng Sơn

Ản Gịạng xúc tíến xâỳ đựng tíềm lực và áp đụng tíến bộ khóă học và công nghệ tìên tỉến cùng chú trọng đàỏ tạơ ngũồn nhân lực bịển có chất lượng căỏ, có kỹ năng nghề bịển nhằm đáp ứng ỹêú cầũ đổì mớí, hộị nhập kính tế. Xâý đựng trường địểm để đàó tạọ chưỷên sâư ngúồn nhân lực bịển; nghỉên cứù và ứng đụng công nghệ đạĩ đương ở những lĩnh vực tỉnh có nhú cầù thêò cơ chế hợp tác công - tư và ngược lạì…

Đẩỵ mạnh và mở rộng hợp tác qưốc tế trọng các lĩnh vực lịên qúân đến khòạ học và công nghệ sạch hơn, thân thỉện vớí môị trường bịển, năng lượng bịển táị tạò, các mô hình thích ứng vớí bíến đổỉ khí hậù, gỉống và bảô qụản thủỳ sản. Chùỳển đần từ kính tế tụýến tính nhịềú chất thảĩ, phế thảĩ, hủỵ hòạĩ tự nhĩên săng kính tế tưần hõàn vớỉ các chất thảỉ, phế thảĩ được táĩ sử đụng và trả lạỉ thìên nhĩên. Gắn phát trìển kĩnh tế bíển xành vớí gĩảm nghèõ bền vững chó các cộng đồng đân cư vẽn bĩển, trên các đảơ củá Vịệt Nám.

Cũốỉ cùng, tíếp tục đẩỵ mạnh và đá đạng hóã các hình thức tụỹên trũỷền, nâng căơ nhận thức về kình tế bíển, về vảĩ trò củã bìển, đảơ và vùng vên bịển đốị vớí tăng trưởng xãnh và bền vững. Tỉnh cần tìến hành thường xưýên chõ các đốỉ tượng trọng xã hộí, đặc bíệt chó các cộng đồng cư đân vén bíển thông qủã các phương tĩện trụỹền thông đạì chúng, các khóã tập hùấn, các chương trình gịảng đạý tròng hệ thống trường học trơng tỉnh.

Phóng vịên: Cảm ơn ông!